Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Զի՞նչ է սահմանն յուսոյ,
       Պատասխանի.
       Յույսն է ստոյգ ակնկալութիւն հանդերձեալ երանութեանն, յառաջ եկեալ ի շնորհացն Աստուծոյ եւ ի յատուկ արդեանցն։
       Ստուգութիւն աստ ոչ զապացուցականն ասէ. այլ զստուգութիւն կարծեացն։ Եւ պատճառ յուսոյն նախ է շնորհն Աստուծոյ. եւ ապա արդիւնքն մեր։ Զի յուսալ յիր ինչ առանց արդեանց ոչ է յոյս. այլ յանդգնութիւն։ Դարձեալ՝ յոյսն է ունակութիւն մտաց յղացեալ յառատութենէն Աստուծոյ. ունելով կեանս յաւիտենական՝ բարի արդեամբ։
       Եւ դիտելի է զի հաւատն եւ յոյսն այսպէս զանազանին։
       Զի հաւատն է վասն անցելոցն եւ հանդերձելոց։ Իսկ յոյսն վասն հանդերձելոյն միայն։
       Դարձեալ՝ հաւատն է ի բարեաց ինքեան եւ այլոց. իսկ յոյսն է ի բարեացն ինքեան միայն։ Այլ համբարձայնին. զի երկոքեանն հաւատն եւ յոյսն՝ են յոչ երեւելիսն։ Այլ եւ զանազանի յոյսն. զի որք են ի ճանապարհ աստի կենաց, յոյս նոցա է հանդերձ ստուգութեամբ կարծեաց որպէս ասացաւ։
       Իսկ որք ելեալք են ի մարմնոյ, յոյս նոցա էր հանդերձ ստուգութեամբ գիտութեան, զի ստուգապէս գիտեն զլինելոց հատուցումն։
       Իսկ յոյսն որ էր ի սուրբն Ստեփաննոս յորժամ ետես ղերկինս բացեալ, եւ ի Պօղոս յորժամ ասաց «գիտեմ յո՞ հաւատացեալն եմ, եւ յոյսն որ էր ի յԱդամ նախքան զմեղանչելն էին հանդերձ ստուգութեամբ տեսութեանն»։
       Նոյնպէս եւ այժմ սրբոց եւ երանելեաց յոյսն է հանդերձ ստուգութեամբ տեսութեանն. զի դեռեւս հանդերձեալ է նոցա մարմնոյն յարութիւն. եւ փառք եւ պսակքն ըստ իրին։ Սակայն ներկայ է ըստ ճանաչման տեսութեանն։ Եւ յայսցանէ յայտէ, զի յետ յարութեանն ի վերինն գաւառ ոչ գոյ յոյս. զի է անդ երանութիւն, որ է ստացումն ամենայն բարեաց. բոլորն համագամայն եւ կատարեալ. եւ ինչ է ապառնի յոր յուսացեալ լինի։
       Եւ այժմ յոյս մեր է կրկին. նախ առ սրբոյ վասն օժանդակութեան եւ բարեխօսութեան։ Երկրորդ առ Աստուած վասն յատուկ իշխանութեանն։ Եւ այս է երեքկին այսինքն թողութեան. ըստ սաղմոսին «ի քեզ Տէր յուսացայ մի ամաչեցից յաւիտեան»։ Եւ շնորհաց. որպէս ասէ. «որք յուսան ի Տէր ողորմութիւն Տեառն շուրջ եղիցի զնոքօք»։ Եւ փառք. որպէս ասէ առակն «որ յուսայ Աստուած՝ փրկեսցի»։ Եւ բազում է ներգործութիւն յուսոյն։
       Նախ ազատէ ի նեղութենէ. ըստ այնմ «ի քեզ յուսացան հարքն մեր եւ փրկեցեր զնոսա»։
       Երկրորդ զօրացուցանէ. որպէս յայտ է ի մակաբայեցւոցն զկնոջէն որ ունէր Է որդիս՝ ածեալ ի սպանումն ի միումն աւուր տեսալ. եւ տանէր այնմ՝ յուսովն որ առ Աստուած։ Նոյնպէս եւ ամենայն դասք մարտիրոսացն յուսով զօրացան։
       Երրորդ ամբառնայ զմիտս. որպէս ասէ Եսայի «որք յուան ի Տէր փոխեսցեն զզօրութիւնս. առնուն զթեւս որպէս զարծուի»։
       Չորրորդ փրկէ ի թշնամեաց ընդ սաղմոսին «որ փրկես զյուսացայս ի քեզ»։ Հինգերորդ տայ զժամանակաւորս. ըստ այնմ «աչք ամենեցուն ի քեզ յուսան. եւ դու տաս նոցա»։ Այս քան վասն Յուսոյ։