Զի՞նչ
զանազանին
փոխիլն
եւ
համբառնալն
եւ
թռչիլ։
Պատասխանի.
Համբարձումն
վերաբերի
առ
Քրիստոս
յատուկ
զօրութեամբն
իւր։
Իսկ
փոխումն՝
աստուածամօրն
կուսին։
Որ
որդին
յատկապէս
սպասաւորէ
մօրն։
Իսկ
թռչիլ
ամենայն,
սրբոց
ի
ձեռն
սպասաւորութեան
հրեշտակաց։
Դարձեալ
այլ
զանազանութիւն
տեղեաւ։
Զի
թռչիլն
նշանակէ
զզանազան
դասս
ընտելոցն։
Այլ
տեղի
փոխման
կուսին
ի
վեր
է
քան
զամենայն
դասս
հրեշտակաց։
Իսկ
զտեղի
համբարձմանն
Քրիստոսի
միտք
ո՛չ
կարէ
ցուցանել.
զի
ի
լոյս
անմատոյց
է
բնակեալ
եւ
ի
ներքին
կողմն
վարագուրին
ըստ
առաքելոյն։
Այլ
համբարձումն
նշանակէ
ի
միտս
իմանալեացն.
զի
նմա
երկրպագեն
ամենայն
երկնայինքն։
եւ
անդ
քան
զտեղի
տիրամօրն։
Զի
ի
միածին
Որդւոյ
իւրմէ
խնդրէ
զփրկութիւն
մարդկան։
Հարցումն.
Վասն
է՞ր
համբարձաւ
Քրիստոս։
Պատասխանի.
Բազում
պատճառս
ասեն
վարդապետք։
Նախ՝
զի
հանգիցէ
ի
վաստակոցն
զոր
ԼԳ
ամ
վաստակեցաւ
ի
վերայ
երկրի։
Երկրորդ՝
առ
ի
բարեխօսել
վասն
մարդկան
հաւատացելոց։
Ըստ
այնմ՝
«ունիմք
բարեխօս
առ
հայր
զՅիսուս
Քրիստոս
զարդարն
եւ
զանարատն»։
Զի
զանպարտ
արիւնն
իւր
ցուցանէ
Հօր.
եւ
զխոցուած
բեւեռացն
զոր
վասն
մեր
ընկալաւ։
Երրորդ՝
առ
ի
ամբաստանել
վասն
որոյ
ընդունայն
վաստակեցաւ.
ըստ
ասելոյն
Եսայեայ
«ընդունայն
վաստակեցայ»։
Չորրորդ՝
զի
պատրաստեսցէ
մեզ
տեղի.
ըստ
որում
ասէր.
«երթամ
եւ
պատրաստեմ
ձեզ
տեղի»։
Հինգերորդ՝
զի
տացէ
մեզ
համարձակութիւն
յուսալոյ
ի
նոյն.
այսինքն
մտանել
մարմնով
ի
յաւիտենական
ժառանգութիւնն։
Վեցերորդ՝
զի
զհոգին
սուրբ
առաքեսցէ
մեզ.
ըստ
այնմ
«եթէ
ես
ոչ
երթայց,
մխիթարիչն
ո՛չ
եկեսցէ
առ
ձեզ.
ապա
թէ
երթայց՝
առաքեցից
զնա
առ
ձեզ»։
Եօթներորդ՝
զի
զցանկութիւն
մեր
քարշեսցէ
զհետ
իւր.
որպէս
ասի
յերգս
երգոց,
«ձգեա
զիս՝
ի
հետ
քո»։
եւ
առաքեալն
ասէ,
«զվերինն
խորհեցարուք
ուր
Քրիստոս
նստի
Ընդ
աջմէ
Աստուծոյ»։
Ութներորդ՝
զի
ցուցցէ
մեզ
զճանապարհս
երկնից.
ըստ
Միքայ
որ
ասէ
«համբարձաւ
առ
ի
ցուցանել
մեզ
ճանապարհ»։
Որպէս
փոքր
ինչ
յառաջ
ասաց
«օ՜ն
արիք
գնասցուք
աստի»։
Զի
յաշխարհի
աստ
նեղութիւնն
ունիք։
Վասն
այն
եհան
զաշակերտսն
արտաքոյ
քաղաքին
Բեթանիոյ։
Զի
արտաքս
հանելով
ցուցցէ
ո՛չ
ունել
քաղաք
որ
աստէն
մնալոց
իցէ։
Եւ
եհան
ի
լեառն
ձիթենեաց.
զի
լերամբն
ցուցանի
համբարձումն
մտաց
ի
խոկումն
աստուածային։
Իսկ
ձիթենին
զպարարտութիւն
օծման
ջերմեռանդ
եւ
ողորմած
սրտին։
Եւ
յետ
այսորիկ
ո՛չ
այլ
ինչ
մնայ.
այլ
վերացումն
հոգւոյն
յերկինս։
Արդ՝
եռակի
է
համբարձումն
Քրիստոսի.
որ
է
յերկրի,
ի
վերայ
երկրի,
ի
վերոյ
երկնից։
Նախ
յերկրի՝
արդեամբք
բարի
վարուց։
Ի
վերայ
երկրի՝
ի
խաչ
բարձրացեալ։
Ի
վերոյ
երկնից
զուարճալի
համբարձմամբ։
Այլ
ասեն
վարդապետք
եթէ՝
ի
համբարձմանն
Քրիստոսի
ընդ
իրս
տեսանելի
է
որք
են
պարագայք
համբարձմանն։
Առաջինն
է՝
ի
տեսս
աշակերտացն
վերացաւ.
այսինքն
զի
յորդորեսցէ
զցանկութիւն
գնալոյն
առնա։
Երկրորդ՝
զի
ամպն
կալաւ
զնա
յաչաց
նոցա.
նշանակի
թէ
ի
մահկանացու
մարմինս
ո՛չ
կարեմք
տեսանել
ի
բարձունս
Քրիստոս։
Երրորդ՝
ամբարձեալ
ձեռօք
վերանայր
յերկինս
վասն
երկուց։
Նախ՝
զի
զինքնն
ընծայեսցէ
հօրն։
Երկրորդ՝
զի
զթշնամիսն
հարկանիցէ
զօրաւր
ձեռամբ
բարձրացեալ։
Չորրորդ՝
օրհնեաց
զնոսա
զինիլ
ընդ
դէմ
թշնամեացն
եւ
աճիլ
երկնային
բարեաւն։
Հինգերորդ՝
համբարձաւ
զուարճութեամբ.
որ
վերաբերի
առ
նոսա
որք
փրկեցան
ի
դժոխոցն
եւ
ընդ
նմա
ելին
յերկինս,
զի
Բ
բանակօք
ել
յերկինս
այսինքն
սպասաւոր
հրեշտակօք
եւ
մարդկան
փրկելովք։
Վեցերորդ՝
համբարձաւ
ձայնիւ
փողով
ըստ
Դաւթի.
եւ
այս
վերաբերի
յառաքեալսն.
որ
յանձնեցաւ
նոցա
երթալ
քարոզել
ամենայն
հեթանոսաց.
եւ
փողք
եղեն
տիեզեաց.
եւ
«ընդ
ամենայն
երկիր
ել
բարբառ
նոցա»։
Եօթներորդ՝
զի
«
ել
ի
բարձունս
գերեալ
զգերութիւն.
այսինքն
զհոգիս
մարդկան
ամենակարօղ
լօրութեամբն
ազատեալ
ի
դժոխոց
եհան
յերկինս.
Ութն
երորդ՝
ետ
պարգեւս
որդւոց
մարդկան.
զի
«ամենայն
պարգեւք
ի
վերուստ
են»
յոր
համբարձաւ
Քրիստոս։
Հարցումն.
Որո՞վ
կերպիւ
համբարձաւ։
Պատասխանի.
Մինչեւ
ցամպս
այնու
կերպիւ
որ
նախ
զչարչարանս։
Եււ
կալեալ
յամպոյն
այնու
ի
լերինն
այլակերպեցաւ։
Հարց.
Վասն
է՞ր
յորժամ
յարեաւ
իսկոյն
ոչ՝
համբարձաւ
այլ
յետ
Խ
աւուր։
Պատասխանի.
Վասն
վեցից
պատճառաց։
Նախ՝
զի
հաստատեսցի
յարութիւն
իւր
բազում
կերպիւ։
Որպէս
ասէ
գործքն
«ի
բազում
արուեստս
յաւուրս
Խ
երեւեալ
նոցա»։
Երկրորդ՝
զի
տացէ
օրինակ
համբերութեան
մերոյ,
զի
սպասեսցուք
վարձուն
ի
հանդերձեալն.
եւ
ոչ
իսկոյն
վաղափոյթ
լինիլ
առնուլ
այժմու
կենօք.
զի
եւ
մշակն
յետ
սերմանելոյն
իսկոյն
ո՛չ
հնձէ.
այլ
համբերէ
մինչ
ի
հասումն
պտղոյն.
Երրորդ՝
վասն
մխիթարութեան
աշակերտացն.
զի
Խ
օր
մխիթարեսցէ
զնոսա
փոխանակ
Խ
ժամուն
որ
տրտմեցան
ի
մահն
Քրիստոսի.
որպէս
ասացաւ
թէ
յարութիւնն
ի
մէջ
գիշերի
է,
այլ
երեւեցաւ
ընդ
արշալոյսն
առաքելոցն.
զի
ցուցցէ
թէ
աստուածային
ուրախութիւնն
գերազանց
է
քան
զմարմնաւր
տրտմութիւնս։
Չորրորդ՝
ԼԳ
ամ
յերկրի
եկաց.
զի
ուսուսցէ
զկենդանիս։
Եւ
ԼԳ
ժամ
ի
դժոխս,
զի
փրկեսցէ
զհոգիսն։
Եւ
Խ
օր
յօդս
զի
ԼԳ
օր
զօդս
սրբեսցէ
ի
ճենճերից
կռոց։
Եւ
Է
օրն
ի
խորհուրդ
Է
աստեղեան
խորանացն
ի
կայանս
հոգւոցն։
Եւ
այլք
ասեն
թէ՝
Խ
օր
յերկրաւոր
դրախտին
եկաց
ինքն
եւ
յարուցեալքն
ընդ
նմա.
եւ
մխիթարեաց
զԵղիա
եւ
զԵնովք։
Հինգերորդ՝
յետ
Խ
աւուր
համբարձաւ,
զի
ցուցէ
թէ
որք
ԶԺ
բանեան
օրէնսն
չորիւք
աւետարանաւն
լնուլ,
կարեն
յերկինս
ելանել։
Վեցերորդ,
զի
եկեղեցի
որ
է
մարմինն
Քրիստոսի՝
յետ
չարչարանաց
նեռինն
որ
հանդերձեալ
է
կրել,
զկնի
Խ
աւուր
յերկինս
համբառնալոց
հաւատացեալ
լինի։
Իսկ
որ
ասէ՝
«նստաւ
ընդ
աջմէ
հօր,
»
աջովն
իմանի
հաւասար
ի
փառս
աստուածութեանն
հօր։
Եւ
դարձեալ
ի
բարութիւն
եւ
ի
հանգիստ
ելեալ
ի
ձախողակի
կենցաղոյս։
Նոյնպէս
եւ
նստիլն
զհանգիստն
ցուցանէ։
Այլ
եւ
աթոռակից
գոլ
հօր
եւ
Սուրբ
Հոգւոյն։
Իսկ
որ
ասէ
սուրբն
Ստեփաննոս
«Յիսուս
կայ
ընդաջմէ
Աստուծոյ,
»
կալն
նշանակէ
իբր
պատերազմակից
եւ
յօգնականութիւն
գալ
որք
նահատակին
վասն
անուան
նորա։
Այս
քան
վասն
համբարձմանն
Քրիստոսի։
