Երեւի
ապա
թէ
ճշմար
իտ
են
պատկերացոյցքն,
որ
զբարս
մարդոյն
յայտնեն։
Պատասխան։
Ասեմք
թէ
ո՛չ
են
ճշմարիտ
վասն
ե
պատճառի։
Նախ՝
զի
այնպիսի
նշանք
ո՛չ
դնեն
հարկ
ի
մարդն.
այլ
ցուցանեն
զձկտումն
բնութեանն
ի
յայնպիսի
իրս։
Երկրորդ՝
զի
ո՛չ
նոյնպէս
աւելի
եւ
նուազ.
այլ
երբեմն՝
եւ
հաւասար
ամենայն
մարդկան։
Երրորդ՝
զի
բանականութեամբ
կարեն
սանձիլ
սոքա,
յորժամ
կամեսցին։
Չորրորդ՝
զի
բազմաց
լինի
նշան
պատահական
եւ
ո՛չ
բնական։
Հինգերորդ՝
զի
կարէ
մարդ
ներհակ
սովորութեամբ
պահօք
եւ
աղօթիւք
եւ
կրթութեմաբ
մարմնոյն
սանձել
յինքեան
զայսպիսիս
նշանաց
գործ։
Վասն
որոյ
ո՛չ
է
պարտ
ենթադատել
զմարդ
վատն
այսպիսի
նշանաց
երեւման։
Սակայն
եւ
ո՛չ
է
պարտ
զանց
առնել
զիմաստս
փիլիսոփայիցն։
Զի
ասեն
եթէ՝
ոգի
արուին
է՛
փոյթ
եւ
քաչասիրտ։
Իսկ
կին՝
ողորմած
եւ
երկչոտ։
Հերն
կակուղ
եւ
նօսր,
ցուցանէ
զբթամիտն
…
եւ
զգռուզն.
եւ
զաներկչոտն։
Հերք
բուսեալ
ի
ճակատն,
ցուցանէ
զգազանաբարքն։
Գլուխ
մեծ,
ցուցանէ
զդէշն։
Եւ
կոշտաւորն
առանց
իմաստութեան
է։
Եւ
գլուխն
տափակ,
նշանակ
է
յանդգնութեան։
Երկայն
եւ
կակուղ
գլուխն
զգուշաւոր
է։
Ճակատն
նեղ՝
շատակո՛ւլ
է։
Իսկ
լայնն՝
փոքրախելք։
Բոլորն՝
բարկացօղ։
Փոսն՝
ամօթխած։
Իսկ
քառակուսի
եւ
չափաւոր
մեծն՝
իմաստուն
է
եւ
մեծահոգի։
Կամարաունքն՝
թէ
ի
վերոյ
շարակցեսցին՝
սակաւիմա՛ստ
է.
թէ
վայր
ի
յռնգունսն
հասցէ,
սրամիտ
է .
թէ
կամարաձեւն
դէպ
ի
քունն
է,
նշանակէ
զհեղգն։
Աչք
որպէս
զպայծառ
շիտ
լուսաւոր՝
նշանակէ
զհամեստն։
Եւ
յորժամ
զանազան
շրջի,
չարիք
գոն
ի
սիրտն։
Խաժակն
եւ
փայլուն,
համարձակ
է
ի
չարութիւնն։
Մեծ
աչքն
եւ
մթագոյն,
բղջախոհ
է։
Թխակն
վատուժ
է
եւ
ագահ։
Թէ
լինի
սակաւ
մի
մեղուշագոյն,
արդարամիտ
է
եւ
քաջ
ուշիմ։
Իսկ
թխակն
եւ
կարմրագոյն՝
քան
զգազան
չա՛ր
է։
Կոկոն
աչ
քն՝
անհաստատ
է
սրտիւք։
Աչք
դժուարահայեաց՝
ճշմարտախօս
է։
Որ
բազում
անգամ
բանայ
եւ
խփէ՝
երկրչոտ
է
եւ
թոյլ։
Բաց
աչքն
յիմար
է։
Եւ
նեղակն
դիւրաշարժ։
Մեծականջն
դէշ
է
եւ
շատախօս։
Եւ
փոքրիկն
խորամանկ։
Բոլոր
ունկն՝
անխելամուտ։
Երկայն
եւ
բարակ՝
նախանձոտ
է։
Ուկն
կ
ողմանեալ
ի
վերայ
գլխոյն՝
ծո՛յլ
է։
Այտքն
թանձր՝
յամրեղ
եւ
գին
արբու
է։
Եւ
նօսրն՝
զխորամանկն
ցուցանէ։
Բոլորն՝
նախանձոտ
է։
Բացունշն՝
զուարթ
է
եւ
ուժեղ։
Երկայն
ըռունգն՝
թեթեւամիտ
է։
Կարճունչն՝
գող
է։
Իսկ
որ
հաւասար
ի
ճակատէն
իջանէ
ոչ
բարձր
եւ
ո՛չ
ցա
ծ,
արիութեան
եւ
խոհեմութեան
է
նշան։
Շրթունքն
բարակ
եւ
բերանն
մեծ,
ուժեղ
է
եւ
մեծասիրտ։
Շրթունքն
բարակ
եւ
բերանն
եւ
փոքր
բերանն՝
թուլասիրտ
է։
Շուրթն
կախեալ
սակաւ
մի,
տարտա՛մ
է.
զի
յէշ
եւ
ի
ձիս
նմանի։
Բերանն
փոքր՝
պատկանի
կանանց։
Նաեւ
կնատ
վատասրտաց։
Բերա
նն
մեծ՝
բազմակո՛ւլ
է
եւ
անգութ
եւ
անհնազանդ։
Կլափն
երկայն՝
բարկացօղ
է
եւ
նենգժոտ։
Կարճ
կլափն՝
նախանձոտ
է
եւ
ո՛չ
հեզ.
զի
նման
է
օձի։
Կլափն
որ
չափաւոր
է
եւ
քառակուսի՝
օգո՛ւտ
է։
Ձայնն
նման
ոչխարաց
եւ
այծից՝
յիմարի՛
է։
Եւ
որ
հաւուց
նման
արտաբերէ,
թեթեւամիտ
է։
Ձայնն
բարակ՝
տխո՛ւր
է
եւ
կարծոտ։
Եւ
որոց
ձայն
յռնգունսն
հնչէ,
ստաբանք
են
եւ
չարախնդացք։
Վիզն
երկայն
եւ
բարակ՝
չարախորհուրդ
է։
Վիզն
բոլոր՝
արի՛
է։
Կարճ
վիզն
համարձակ
է։
Վիզն
վերամբարձ
յաննդուգն
է
եւ
ապստամբ։
Լանջքն
մսակոյտ՝
տխմա՛ր
է։
Լանջքն
որ
երկայն
է
քան
զփորն՝
խոհեմ
է։
Լանջքն
որ
փորիւն
մազածածո՛ւկ
է՝
անկրօն
է
եւ
անկայուն
եւ
անգութ։
Եւ
թէ
լանջքն
միայն
է
մազեղ,
սրտոտ
է։
Ուսքն
բարակ
եւ
վերամբարձ,
դարանակա՛լ
է։
Բազուկն
երկայն
որ
միջին
մատն
հասանէ
ի
ծունկն՝
ուժեղ
է։
Իսկ
որ
իջանէ
ի
բարձսն,
չարակա՛մ
է
եւ
չարախնդաց։
Ձեռքն
կարճ
եւ
փոքր,
ուժեղ
է
եւ
հնարաւոր։
Հաստ
ձեռն
եւ
կարճամատն,
նենգաւոր
է
եւ
գող։
Ձեռքն
թիւր՝
շատախօ՛ս
է.
եւ
շատակուլ։
Եղունկն
սպիտակ
տափակ
կակուղ
եւ
նօսր,
կարմրագոյն
եւ
փայլուն,
ուժեղ
է։
Եղունկն
կոր
եւ
դար,
բթամիտ
եւ
յափշտակօղ
է։
Եղունկն
յ
ոյժ
կարճ՝
նշանակէ
զչարակամն։
Մատունքն
մած
եւ
վայրակոր,
ագա՛հ
է
եւ
չարաբարոյ։
Մատունքն
փոքր
եւ
բարակ,
յիմարի
է
ցոյց։
Մատունքն
փոքր
եւ
ստուար,
համարձա՛կ
է։
Կշտերն
բարակ՝
խորագէտ
է։
Կշտերն
մսալիր՝
անխելամուտ
է։
Ոտք
ստուար
եւ
կարճ,
յոյժ
տկարի
է։
Ոտք
կարի
իմն
երկայն՝
նենգաւո՛ր
է։
Ոտք
բարակ
եւ
կարճ,
չարաբարո՛յ
է։
Արձակաքայլն՝
մեծասիրտ
է։
Որ
արագ
ընթանայ
եւ
զսպէ
զինքն՝
եւ
զերեսն
կորակն
է՛
եւ
զբոլոր
մարմինն
կծկէ՛,
երկնչո՛տ
է
եւ
ըռիշտ
եւ
աղուեսաբարոյ։
Մանրաքայլն
եւ
արագն՝
չարաբարոյ
եւ
վատուժ
ասեն
լինիլ։
Սեւամո
րթն՝
զխորամանկն
յայտնէ։
Գոյնն
սպիտակ
եւ
դեղին՝
պակաս
ուժ
է։
Գոյնն
սպիտակ
եւ
կարմիր՝
ուժեղ
է
եւ
սրտային։
Գոյնն
հրային
լուսափայլեալ
աչօք՝
առ
մոլորութիւն
ձկտի։
Գոյնն
միջակ
ի
մէջ
սպիտակին
եւ
սեւին՝
ցուցանէ
զուշիմն
եւ
զբարեբարոյն։
Երկայնամազ
եւ
թանձրն՝
գա
զանաբարոյ
է
եւ
մեծախորհուրդ։
Հերն
շէկ
եւ
ստուար,
ո՛չ
է
խելամուտ։
Իսկ
հերն
կիսասեւ
եւ
ոչ
յոյժ
բարակ՝
զբարեբարոյն
եւ
զբարի
կազմուածն
ցուցանէ։
Եւ
առ
հասարակ
ասեմ
զայս
դնել՝
ի
մտի.
զի
չափաւորութիւն
անդամոցն
ըստ
ձեւոյն
եւ
ըստ
գունոյն
եւ
ըստ
քանակութեան
եւ
ըստ
կալուածոյն
եւ
ըստ
շառժմանն,
նշանակէ
զբարի
մտացն
ընդաբոյս
յարմարութիւնն։
Իսկ
ամենայն
անդամք
որ
ներհակ
են
այսմ,
զթիւրամիտն
ցուցանեն։
Դարձեալ՝
ասէ
Պղաիոն,
եթէ
մարդն
որ
ունի
զնմանութիւն
անասնոց
ինչ՝
հետեւի
եւ
բարուց
նոցին։
Այսքան
վասն
մարմնոյն։
