Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Տ ասներորդ առարկութիւն արիանոսացն՝ Պարտէ ասեն թագաւորել սմա մինչեւ ի ժամանակաց փոփոխումն ըստ առաքելոյն։ Պատասխանեմք, ով յանդուգն մեկնիչ դու. յետ յանարկ զինչ վաղճան իցէ թագաւորութեան նորա. ով ընկեսցէ եւ յի՞նչ պատճառս. եւ ո՞չ լուար ի հրեշտակէն, «թագաւորու թեան նորա վախճան մի լիցի»։ Այլ զայս երկբայիս յաղագս ոչ գիտելոյ քոյ թէ «մինչդ» ամենայն ուրեք ոչ որոշէ ընդդէմ հանդերձելոյն. զի թէպէտ նշանակէ զկէտն ուր մինչն է եդեալ, այլ զոր անդրէ քան զնա՝ ոչ ուրանայ։ Որպէս այն՝ «ես ընդ ձեզ եմ մինչ ի կատարած աշխարհի»։ Յորմէ յայտէ թէ եւ ի կատարածին ոչ հեռանայ։ Եւ դարձեալ՝ «ես եմ ես եմ մինչեւ կարի իսկ ծերասջիք ես եմ»։ Որով յայտէ թէ յետ ծերութեան մարդկան՝ նոյն ինքն է Աստուած. եւ զայլն նմանապէս իմասցիս։
       Իսկ բանս մեզ այսպէս լուծցի։
       Զի բան թագաւորութիւն լուաք ի գրոց. ա ըստ արարչո ւթեան, եւ բ ըստ տնտեսութեան։ Այժմ արարչութեամբ ամենայնի տիրէ կամողաց եւ ոչ կամողաց. զի աստուած է։ Եւ տնտեսութեամբն ոչ. բայց միայն հնազանդելոցն։ Իսկ յորժամ ամենայն լեզու խոստովան լիցի Տէր զՅիսուս Քրիստոս, անզրապէս թագաւորէ ընդ հօր եւ տնտեսութեամբն։
       Իսկ հնա զանդիլն որդւոյ հօր, ոչ թէ այժմ անհնազանդ է վասն հակառակութեան. զի այս աւազակացն է. եւ անհնար է ասել զմի եւ զնոյն էութիւնն ինքն ինքեան հնազանդ եւ անհնազանդ ըստայնմ որ բանէ. այսինքն զպարզ Աստուածութիւնն։ Այլ որ եղեւ փոխանակ հնոյն նոր ադամ. եւ նզովք կոչեցաւ վ ասն իմ եւ մեղք այն որ ոչ արար զմեղս, եւ ելոյծ զանէծս եւ եբարձ զմեղս։
       Այսպէս եւ զանհնազանդութիւնս մեր. զոր ոմանք ուրացութեամբ՝ եւ կէսք ախտիւ՝ իւրն վերագրէ գլուխ գոլով անհնազանդ անդամոցն։ Իսկ յորժամ հնազանդին ամենայն անդամք գլխոյն Քրիստոսի գիտութեամբ եւ փոփ ոխմամբ, յայնժամ եւ ինքն լնու զհնազանդութիւնն, ընծայելով զհնազանդեալքս հօր։
       Դարձեալ կերպիւ ինչ ասի հնազանդ որդի հօր գրծով լրմամբ կամացն։ Եւ հայր որդւոյ՝ հաճութեամբ գործոյն։ Եւ այս վասն միութեան բնութեան եւ կամաց հօր եւ որդւոյ։