Հարցումն.
Զի՞նչ
է
կապիլն
սատանայի
Ռ
ամ։
Պատասխան։
Այն
է
որ
սատանայ
խաբէութեամբ
եւ
բռնութեամբ
զօրացեալ
էրր
եւ
իշխան
եղեալ
ի
վերայ
մարդկան։
Ի
կեանս
զանազան
չարեօք
եւ
կռոց
պաշտամամբ.
եւ
յետ
մահու
զհոգիսն
ի
դժոխս
տանջէր։
Իսկ
Տէրն
մեր
անմեղ
մարմնովն
դատապարտեաց
զնա
իբր
պատճառ
մեղաց.
եւ
պատարագաւ
խաչին
հաշտեցոյց
զհայր։
Եւ
իջմամբ
ի
դժոխս
կապեաց
զհզօրն
սատանայ
եւ
արձակեաց
զկապեալ
հոգիսն։
Որպէս
ասաց
Տէրն
«
այսու
հետեւ
իշխան
աշխարհիս
դատապարտեալ
է
եւ
ընկեսցին
արտաքս»։
Եւ
«յորժամ
բարձրացայց
զամենեսեան
ձգեցից
առիս»։
Եւ
այսպէս
ասէ
առաքեալն
եթէ՝
մերկութեաեմբ
մարմնոյն
մերկեաց
զիշխանս
եւ
զպետս
խայտառակեաց։
Եւ
բեւեռմամբ
ձեռացն
բեւեռեաց
ընդ
խաչափայտին
զսատանայ
եւ
զմեղս
մեր։
Եւ
իջմամբ
ի
դժոխս
կապեաց
զնա
եւ
արգելեաց
յանդունդս։
Եւ
յարութեաեմբն
իւր
ազատեաց
զկապեալ
հոգիսն։
Դարձեալ
եւ
այլ
իմն
եղանակաւ
կապեաց
զհրեղէն
վիշապն։
Զի
գլուխ
վիշապին
ի
ջուրսն
Յորդանանու
ջախջախեաց
ըստ
Յոբայ
որ
է
մեղքն.
եւ
խաչիւն
ելոյծ
զզօրութիւն
մահու.
եւ
յարութեամբն
եբարձ
զապականութիւն
որ
է՛
խայթոց
նմաին։
Եւ
մեզ
ետ
իշխանութիւն
կոխել
զօձս
եւ
զկարիճս
որ
տկարեացեալ
էր
եւ
կապեալ։
Այլ
եւ
վասն
կապելոյն
սատանայի
գրեալ
էի
Թ
գլուխն
ի
ԻԶ
համարն
ի
վերոյ։
Իսկ
զհազար
ամն,
ոմանք
ասեն
զերեք
ամն
եւ
զկէս
ի
մկրտութենէն
մինչ
ի
համբարձումն։
Եւ
ոմանք
յետ
ԶՌ
ամին
զեօթներորդն
որ
վախճանն
է՝
յարութիւն
ասեն
միայն
սրբոցն
եւ
կապիլ
սատանայի։
Իսկ
Որոգինէս
զհազարամեայ
արքայութիւն
սրբոցն։
Եւ
այսպէս
ասացեալքս
թերի
են
եւ
ոչ
ընդունելի
եկեղեցւոյ։
Այլ
Ռ
ամ
է
յառաջին
գալստենէն
Քրիսոտոսի
յերկրորդն.
եւ
սուրբքն
ելեալք
ի
մարմնոյ
եւ
յաղթեալք
թշնամւոյն՝
թագաւորեն
ընդ
Քրիստոսի
որպէս
ցուցանի
յառաջիկայդ։
Հարց։
Վասն
է՞ր
յետոյ
արձակէ
զկապեալն։
Պատասխան։
Նախ՝
զի
արձակէ
ի
ժամանակեայ
կապիցն
եւ
արկանէ
ի
յաւիտենից
տանջանս։
Երկրորդ,
կապելովն
ետ
նմա
զառհաւատչեայն
տանջանաց.
եւ
ելոյծ
առաւելուլ
չարեօք
զի
արդարատիպ
կրեսցէ
զանվախճան
տանջանս։
Երրորդ,
ներելով
արձակէ
զսատանայ
որով
փորձին
ընտրեալքն
որպէս
ցոցեան
ի
շտեմարանս
արքայութեան։
Եւ
կորիցեն
անհաւատք
որպէս
զյարդ
այրեցեալ
ի
հուրն։
Չորրորդ,
արձակէկ
զսատանայ,
զի
տեսցէ
զիւր
ժամանակ
տանջանացն
մերձեալ.
եւ
մոլի
որպէս
գազանմերեձ
ի
սատակումն.
եւ
շուն
կատաղեալ։
Հինգերորդ,
որպէս
տուտն
ջախջախեալ
վիշապին
շարժի։
Եւ
սատակեալ
վիշապին
տուտն
է
նեռն.
որ
ի
վերջին
ժամանակս
քարշէ
զերրորդ
մասն
աստեղաց.
այսինքն
զի
ոմանք
փախչելով
յանապատս
զերծանին,
եւ
ոմանք
արեամբ
վկայեալք
ապրին։
Իսկ
որք
հաւանին
նմա՝
կորնչին
ի
տանջանսն
յաւիտենից։
Եւ
վասն
հրեղէն
վիշապին
եւ
տտան
նմին
ասացաւ
ի
վերոյ
Թ
գլուխն
ԻԵ
համարն։
Վասն
Նեռին
հարցումն։
Նեռն
ուստի՞
լինի։
Պատասխան։
Թովմասա
ասէ,
կին
յԵգիպտոսէ
ի
գալ
լինի.
եւ
անդ
ուր
կինն
Ղովտայ
էր
ննջէ։
Մերն
Ներսէս
անուն
տայ՝
Հռասիմ։
Անդ
ի
քունն
ձայն
լսէ
թէ՝
կին
դու
յղասցիս
մեծ
ոմն։
Զյաղանալն
ապականութեաեմբ
եւ
կուսութեամբ
ասեն.
թէ
ի
ներքինեաց
առանց
խառնելու
ի
ներքանցեալ
յղութիւն
առնէ։
Եւ
ծնունդն
ի
քարոզին.
եւ
սնունդն
ի
Բեթսայիդայ.
եւ
թագաւորեալ
ի
Բիւզանդիայ։
Հօր
անունն
Ռոմելոե
ասեն.
զմրն
ձեռն
եւ
զոտն
երկայն
եւ
մինն
կարճ.
զմի
ակն
խաժ,
եւ
միւսն
սեւ։
Եւ
այլ
վարդապետք
ասեն
եթէ,
նեռն
յղանայ
ի
սերմանէ
եւ
ծնցի
ի
բոզէ։
Սակայն
ի
յղութեեան
իջանէ
չար
հոգին
ի
յորովայն
մօրն
եւ
նմա
զօրութեաեմեբն
եւ
ներգործութեամբն
ծնանի
մանուկն
եւ
սնանի
եւ
հասանէ
յերիտասարդութիւն.
վասն
որոյ
ասաի
որդի
սատանայի։
Արդ՝
ծնանի
ի
Բաբելօն
ի
ցեղէն
դանայ.
եւ
եկեսցէ
յԵրուսաղէմ
եւ
թլփատեսցէ
զինքն։
Եւ
ասէ
հրէիցն
թէ
ես
եմ
Քրիստոս
խոստացեալն
ձեզ.
եւ
հրէից
ժողովն
յարեսցի
ի
նա՛։
Եւ
լինիցի
նեռն
բղջախոհհ
ի
ցանկութիւնս
կանանց.
բայց
ըստ
վերերեւութեան
ցուցանէ
զսրբութիւն.
զի
դիւրաւ
խաբեսցէ։
Զսիրտ
իւր
հպարտացուսցէ
որպէս
ասէ
Դանիէլ.
«յարիցէ
ընդդէմ
իշխանաց
իշխանին».
այսինքն
ընդդէմ
Աստուծոյ.
եւ
ջանայ
փոխել
զօրէնս
եւ
զկրօնս։
եւ
լինիցի
յանդուգն.
զի
ո՛չ
համարի
պատժիլ
ի
յԱստուծոյ.
զի
յապաղէ
դատաստանն.
ըստ
սաղմոսին
«բարձեալ
են
իրաւունք
յերեսաց
նորա»։
Այլ
եւ
լինի
հայհոյիչ.
զի
խօսեսգցի
բան
ընդդէմ
բարձրելոյն։
Եւ
տացէ
երկիրպագանել
պատկերի
իւրոյ։
Եւ
զամենեսեան
դրոշմէ
ի
ճակատն
եւ
յաջոյ
ձեռն.
որպէս
ասէ
տեսիլն
Յօհաննու։
նաեւ
խոստովանեսցի
զինքն
գոլ
Քրիստոս
եւ
ճշմարիտ
որդի
Աստուծոյ։
Նստցի
ի
տաճարին
զոր
շինեսցեն
նմա
հրէայքն.
եւ
ասասցէ
թէ,
յառաջ
քան
զիս
ո՛չ
ոք
է
ճշմարիտ
քրիստոնեայ.
այլ
նեռինք
ամենեքեան
ի
Քրիստոս
բնակեալ
է
ամենայն
լրումն
աստուածութեան
որպէս
ասէ
թեսաղոնիկեցոց։
Նոյնպէս
եւ
ի
նեռն
ամենայն
լրրումն
անօրէնութեան։
Զի
ի
նմա
բնակէ
գլուխն
ամենայն
չարեաց։
Եւ
հրեշտակ
բարի
նախ
կարգեսցի
ի
պահպանութիւն
նեռնին.
այլ
յորժամ
խըստանայ
ի
չարիս
մինչ
զի
զպաշտօնն
Աստուծոյ
յաինքն
ձգեսցէ.
յայնժամ
ի
բաց
կացցէ
ի
նմանէ
հրեշտակն.
զի
նա
է
գազանն
որ
ել
ի
ծովէն
եւ
ունէր
գլուխս
Է.
այսինքն
զամենայն
իշխանս։
Եւ
եղջիւրս
Ժ.
այսինքն
զայնոսիկ
որք
մարտնչին
ընդ
Ժ
բանեան
օրինացն։
Հարցումն։
Զի՞նչ
է
անուն
նեռինն։
Պատասխան։
Եբրայեցերէն
կոչի
արնաւիմէ.
այսինքն
ուրանամ։
Եւ
յունարէն
անթէվիոս.
այսինքն
հակառակ։
Եւ
Դ
ղմատերէն
տիտան.
այսինքն
արեգակն
կամ
հսկայ։
Եւ
այս
գիտելի
է,
զի
անուն
նեռին
ջնջեալ
եւ
կորուսեալ
է
ի
սուրբ
գրոց.
վասն
այն
զանազանապէս
կոչեն
զնա։
Զի
Տէրն
պղծութիւն
կոչէզնա
եւ
սուտ
Քրիստոս։
Եւ
Դանիէլ՝
փոքր
եղջիւր։
Տեսիլն՝
գազան։
Եւ
նահապետն
Յակոբ՝օձ
դարանակալ
ի
ճանապարհի։
Երեմիա՝
երիվար
արշաւեալ
յազգէն
դանայ։
եւ
Յօհաննէս՝
նեռն
կոչէ։
Եւ
Պօղոս՝
մարդ
անօրէն
եւ
ապստամբ
եւ
որդի
կորստեան
ասէ։
Իսկ
համար
անուան.
ի
յելլադացւոցն
ի
մերս
թարգմանեալ
այս
է,
ո.
կ.
զ։
Որ
է՝
ուրանամ
կամաւ
զարարիչն
երկնի
եւ
երկրի։
Եւ
զայս
ի
ճակատն
եւ
յաջոյ
ձեռինն
տայ
դրոշմել։
Դարձեալ՝
հարիւրեակ
Զ.
եւ
տասնեակ
Զ.
եւ
միակ
Զ։
Այս
է
ի
գլխաւորութիւն
ամենայնի
ԶՌ
եղելոյ
ապստամբութեանն։
Զի
որ
քան
աւուրբ
եղեւ
աշխարհս,
այն
քան
ամօք
յանկ
ելանէ։
Եւ
դարձեալ
նշանակէ
զամենայն
ապստամբութիւնս
որր
յառաջին,
եւ
միջին,
եւ
վերջին
ժամանակս
լինելոց
է։
Վեց
հարիւրն
զամս
Նոյի.
որ
էր
Ո
ամաց
եւ
ջրհեղեղով
ջնջեցան
ապստամբքն։
Իսկ
վաթսունն
զԲաբելօնի
պատկերն
Կ
կանգուն
երկայն,
եւ
Զ
լայն.
յորում
ընդ
արձակեցաւ
կռամոլութիւն։
Եւ
վեցն՝
ի
կատարումն
վեցեակ
դարին
նոր
ապստամբն
ելցէ
եւ
կորուսցէ
զբազումս։
Զորմէ
ասի
«հրեղէն
վիշապն
տըտամբն
քարշեաց
ընդ
իւր
զերրորդ
մասն
աստեղաց»։
որպէս
ցուցաւ
ի
վերոյ
ուր
յաղագս
անկման
դիւաց
ասացաւ։
Վասն
պատրանաց
նեռին
Հարց։
Ո՞րպէս
պատրէ
զմարդիկ։
Պատասխան։
Չորիւք
եղանակօք
քարշէ
ընդ
ինքեան
զմարդիկ.
որպէս
ասէ
տեսիլն
«տուտն
նորա
քարշէր
զերրորդ
մասն
աստեղաց
յերկնից
ի
յերկիր»։
Ա՛րդ
քարշէ
զչարսն
տրօք.
զբարիսն
տանջանօք.
զպարզամիտսն
քարոզութեամբ
եւ
սքանչելեօք։
Զի
նա
է
օձ
դարանակալ
ի
ճանապարհի
որպէս
ասաց
Յակոբ
յազգէն
դանայ։
Եւ
զինեսցի
չորիւք
եղջերօք։
Նախ՝
պատրեսցէ
զեկեղեցականսգ
խորամանկ
քարոզութեամբ.
եւ
ընդդէմ
խօսեսցի
աւետարանին
եւ
արգելուցու
զուղղափառ
վարդապետս
զի
մի
քարոզեսցեն։
Երկրորդ՝սուտ
սքանչելեօք
եւ
կախարդութեամբ
պատրեսցէ
զկրօնաւորս.
մինչ
ի
խօսիլ
տայ
բագնեաց,
եւ
լերանց
գնալ,
եւ
ծառոց
ծաղկիլ
եւ
չորանալ.
եւ
մեռելոց
յառնել.
եւ
հրոյ
իջանել
յերկնից.
եւ
չար
հոգւովն
խօսիլ
տայ
այլ
եւ
այլ
լեզուս։
Եւ
կախարդութեամբ
երեւեցուսցէ
զինքն
մեռեալ
եւ
երեքօրեայ
յարուցեալ.
եւ
զայս
ամենայն
արասցէ
դիւական
երեւմամբ
եւ
կախարդական
արուեստիւք։
Երրորդ՝
առատ
պարգեւաց
տրօք
պատրեսցէ
զմեծամեծս
եւ
զագահս.
զի
ինքն
նեռն
գտանիցէ
նեռն
գտանիցէ
զգանձս
ծածկեալս.
զի
սուտ
բարեբաստութեամբ
նոցա
զայլս
խաբեսցէ։
Չորրորդ՝
զռամիկս
եւ
զմարմնասէրս
ահիւ
եւ
տանջանօք
պատրեսցէ.
քանզի
մեծամեծ
եւ
խըստագոյն
չարչարանս
տացէ
պաշտօնէիցն
Աստուծոյ։
Եւ
որպէս
նեռն
լինիցի
անողորմ
քան
զամենայն
հալածիչս
յառաջագոյն.
նոյնպէս
եւ
սուրբք
ժամանակին
այնորիկ
լինիցին
զօրեղագոյն
քան
զամենայն
յառաջագոյն
մարտիրոսն։
Վասն
Գոգայ
եւ
Մագոգայ
Հարց։
Զի՞նչ
է
գօգ
եւ
մագօգ։
Պատասխան։
Ասեն
ոմանք
թէ
ցեղքն
Իսրայէլի
որ
փակեցան
ի
մէջ
լերանցն
կասբից,
զսս
ասեն
հրեայքն
ելանել
ի
կատարածի
եւ
գալ
յԵրուսաղէմ։
Այլք
ասեն
թէ
գօգաւ
եւ
մագօգաւ
իմացեալ
լինին
զօրքն
նռինն.
որ
ի
կատարածի
աշխարհի
մարտնչին
ընդ
եկեղեցւոյ։
Զի
գօգ
նոքա
են
որովք
սատանայ
գաղտնաբար
հալածէ
զհաւատացեալս։
Եւ
մագօգ՝
որովք
յայտնապէս
հալածէ
զեկեղեցի։
իսկ
այլք
ասեն,
գօգ
ասին
հեթանոսք.
մագօգ
սատանայ։
Բայց
ի
կատարած
ի
փոքրիկ
լինին
հասակք
մարդկան
քան
զմերս.
որպէս
մերս
քան
զառաջնոցն։
Վասն
ընդ
երեւիլ
նեռինն
եւ
թագաւորելն
յԵրուսաղէմ,
եկեսցեն
ենովք
եւ
Եղիա
որպէս
ասէ
Մաղաքիա
եւ
դարձուսցեն
զսիրտս
հարց
յորդիս.
այսինքն
զի
ուսուսցեն
վերջնոցն
զհաւատս
փրկչին.
յոր
եւ
նոքայն
հաւատացին։
Հարցումն։
Ո՞րպիսի
հասակաւ
գայցեն.
Պատասխան։
Նոյն
հասակաւն
որով
փոխեցան՝
եւ
գայցեն։
Նոքա
են
Բ
ձիթենիք.
այսինքն
օծեալ
հոգւով
սրբով։
Եւ
Բ
աշտանակք
որ
տան
լոյս
ամենեցուն։
Եւ
քարոզեսցեն
զաւուրս
ՌՄ
եւ
Կ։
այսինքն
Գ
ամ
եւ
կէս.
որպէս
ասէ
տեսիլն։
Այնչափ
որչափ
եւ
Քրիստոս
քարոզեաց։
Որ
եւ
յետ
այնորիկ
սպանիցին
ի
նեռէն
յԵրուսաղէմ.
եւ
անկեալ
լիցին
մարմինք
նոցա
ի
հրապարակս
զերիս
տիւս
եւ
զերիս
գիշերս.
Յետ
որոյ
սպանօղք
նոցա
լուիցեն
այսպիսի
բարբառ,
«Եղիա
եւ
Ենովք
ելէք
աստ»։
Եւ
յարիցեն
եւ
ելանիցեեն
յերկինս
ամպօք։
Եւ
յետ
մահուն
եւ
յարուոթեան
նոցա՝
թագաւորեսցէ
նեռն
այլեւս
Ժ
եւ
Ե
օր։
Վասն
յերկարելոյ
Նեռինն
եւ
Հալածանաց
Հարցումն։
Ո՞ր
քան
թագաւորէ
նեռն։
Պատասխան։
Թագաւորէ
նեռն
զաւուրս
Ռ
երկերիւր
Հ
եւ
Ը,
ըստ
Դանիէլի։
Որ
է
ամիսս
ԽԲ,
եւ
ամք՝
Գ
ամ
եւ
կէս։
Զի
«ժամանակ»
որ
է
ամ
մի։
«եւ
զժամանակս»
որ
է
երկուս
ամս։
«եւ
կէս
ժամանակի»
այսինքն
կէս
ամ։
Եեւ
յայսքան
միջոցս
լինի
հալածումն
եկեղեցւոյ։
Եււ
այսպէս
կարճեսցին
աւուրքն
այնոքիկ
ողորմութեամբն
Աաստուծոյ։
Եւ
կարճել
ո՛չ
զժամ
աւուրցն
ասէ,
այլ
զթիւ։
Եւ
յետ
այսորիկ
ի
լեառն
ձիթենեաց
ուստի
համբարձաւ
Քրիսոտս
Տէր
իշխանութեամբ
իւրով
սպանցէ
զնեռն։
Եթէ
ինքեամբ՝
եթէ
ի
ձեռն
Միքայէլի.
ի
մէջ
վրանի
եւ
յաթոռն
իւր
սատակեսցի.
եւ
գլորեսցի
մարմինն
ակներեւ
ժողովրդեան
իւրոյ.
որպէս
ասէ
մարգարէն
«գահաւէժ
արասցէ
Տէր
զյարուցեալն
ի
վերայ
երկրի
ի
լերինն
սուրբ»։
Եւ
յետ
այնորիկ
ոչ
առ
ժամայն
գայցէ
Տէր
ի
դատաստան.
այլ
տացի
խաղաղութիւն
աւուրս
ԽԵ.
առ
ի
հանգիստ
սրբոցն
եւ
ի
յապաշխարութիւն
թիւրելոցն։
Իսկ
թէ
ո՞րքան
է
միջոցն
ի
մէջ
ԽԵ
աւուրցն՝
ո՛չ
ոք
գիտէ։
Այլ
արբանեակք
նեռին
յետ
մահուան
նորա
ուրախասցին
եւ
առցեն
իւրեանց
կանայս.
եւ
ասասցեն՝
թէպէտ
մեռաւ
իշխանն
մեր,
սակայն
մեք
ունիմք
անհոգութիւն
եւ
խաղաղութիւն։
Եւ
մինչ
դեռ
ասասցեն
զայս,
յանկարծակի
եկեսցէ
ի
վերայ
նոցա
սատակումն
որպէս
յաւուրսն
Նոյի
ըստ
հրամանի
Փրկչին։
Այլ
հրէայքն
յայնժամ
դարձցին
ի
հաւատս
Քրիստոսի.
եւ
եկեղեցի
սուրբ
խաղաղութեամբ
հանգիցէ
մինչ
ի
կատարած
աշխարհի.
զի
նուազեսցին
դժնդակութիւնք
եւ
պատրանք
մարդկան
եւ
սատանայի։
Այսքան
յաւուրս
նեռինն։
