Հարց։
Զի՞նչ
է
ճշմարտութիւնն։
Պատասխան։
Նոյն
պարզ
եւ
Աստուածային
բանն
է
ճշմարտութիւնն.
որ
ո՛չ
ունի
ինչ
ստութիւն
եւ
հակառակ
իւր։
Եւ
այսու
զանազանի
ճշմարիտն
եւ
ճշմարտութիւնն՝
այսինքն
մասամբ
եւ
բոլորիւ.
որպէս
մ
արդ
եւ
մարդկութիւնն։
Դարձեալ՝
ճշմարիտ
է
մարդոյս
բանն.
եւ
ճշմարտութիւն
է
Աստուածային
բանն։
Դարձեալ՝
ճշմարիտն
փոխի
երբեմն
ի
սուտն.
որպէս
իմաստասիրաց
բանքն։
Իսկ
ճշմարտութիւնն
ո՛չ
փոփոխի.
որպէս
լոյս
հաւատոյն։
Զի
յայս
ճշմարտութենէս
լոյս
հաւատոյն
ծագեալ
ի
միտս
հաւատացելոց,
անփոփոխ
սերտութեամբ
հաստատէ՛
զհաւատացեալս
ի
ճշմարտուին.
եւ
զճշմարտութիւնն
ի
նոսա։
Որպէս
գիտութիւնն
միաւորէ
զգիտացօղն
եւ
զգիտելին։
Նոյնպէս՝
հաւատն
միաւորէ
զճշմարտութիւնն
ընդ
հաւատացօղն։
Հարց։
Որո՞վ
հաւասարին
եւ
զանազանին
բանական
քննութիւն
եւ
հաւատոյ
տեսութիւն։
Պատասխան։
Այսու
հաւասարին,
զի
երկոքինն
առ
ճշմարիտն
ունին
զդիտումն։
Այլ
զանազանի։
Նախ՝
զի
բանականն
առ
երկրաւորս
եւ
բազում
ճշմարտութեամբ
կատարի։
Իսկ
հաւատն
առ
մին
եւ
Աստուածային
ճշմարտութիւնն։
Երկրորդ՝
զի
բանականն
մոլորի
երբեմն
ի
ճշմարտութենէն
եւ
տարակուսի։
Իսկ
հաւատն
անմոլար
եւ
անտարակո՛յս
է
ի
ճշմարտութիւնն։
Երրորդ՝
բանական
քննութեան
հետեւի
հերձուած.
եւ
հաւատոյն
ուղղափառութիւն։
Չորրորդ՝
բանական
քննութիւն
զճշմարիտն
ընդ
մտա՛ցն
քարշէ։
Իսկ
հաւատոյն՝
միտք
ընդ
ճշմարտութեանն
հետեւի։
Հինգերորդ՝
բանական
քննութիւնն
անվարձատրելի
է։
Իսկ
հաւատոյն
վարձս
ընդունի
եւ
փառս։
Այսքան
առ
այս։
