Բայց
սուրբն
Գրիգոր
Նիւսացին
Ժ
աստիճան
դնէ
անկման
մարդոյն
ի
դրախ
տէն
ի
գիրս
կուսութեան։
Որով
եւ
որդիքս
վասն
պարտուց
հօր՝
արտաքոյ
մնացաք։
Եւ
որ
ոք
կամեսցի
զդարձն,
անդրէն
ի
ձեռն
նորին
յարմարութեան
այսինքն
նորին
կարգին
կարողանայ
ելանել
ի
նոյն։
Ա՛րդ՝
անկման
աստիճան
առաջին
էր
հեշտութիւնն.
որ
ունի
յինքեան
զերեք
կարգն։
Նախ՝
զդարձումն
յետս
Աստուծոյին
փառացն.
եւ
վասն
այն
շրջեցաւ
ի
զբօսանս
դրախտին։
Երկրորդ՝
հեշտութիւն
խօսակցիլ
ընդ
օձին.
եւ
վասն
այն
կամեցաւ
լսել,
զի
հեշտացաւ
վասն
փառաց
Աստուածանալոյն։
Երրորդ՝
հեշտութիւն
տեսութեանն
եւ
ճաշակելեացն.
ըստ
որում.
«Գեղեցիկ
էր
ի
տեսանե
լ,
եւ
քաղցր
ի
կերակուր»։
Չորրորդ՝
ամօթն.
«Բացան
ասէ
աչք
երկոցունցն,
եւ
տեսին
զի
մերկ
էին»։
Եւ
վասն
այն
արարին
ի
թզենւոյն
ծածկոյթ։
Հինգերորդ՝
երկիղն
յայնմ.
զի
լուան
զձայն
գնալոյ
Տեառն
եւ
երկեան։
Վեցերորդ՝
ո՛չ
եւս
համարձակութեամբ
կալ
առաջի
Աստուծոյ։
Եօթն
երորդ՝
տերեւօք
եւ
ստուերօք
թաքչիլն.
ըստ
այնմ.
«Լուայ
զձայն
գնալոյ
եւ
երկեայ.
քանզի
մերկ
էի
եւ
թաքեայ»։
Ութերորդ՝
մաշկեղէն
հանդերձն .
ո՛չ
ըստ
ոմանց
թէ
մորթ
մարմնոյս,
զի
ունէր
զայս
ի
ստեղծմանէն։
Այլ
մորթ
մաշկեղէն
ստեղծեաց
եւ
զգեցոյց
նմա
փոխանակ
լուսեղէն
զարդ
ուն.
զմեռելութիւն
նորա
նշանակելով։
Որպէս
ասէ.
«Արար
հանդերձս
մաշկեայ,
եւ
զգեցոյց
նմա»։
Եւ
ապա
Իններորդ՝
ի
ցաւալից
երկիրս
այս
պանդխտանալ։
Որպէս
ասէ.
«Փուշ
եւ
տատասկ
բուսուսցէ
քեզ
երկիր.
եւ
քրտամբ
երեսաց
քոց
կերիցես
զհաց
քո
զամենայն
աւուրս
կենաց
քոց»։
Իս
կ
Տասներորդ՝
յորում
ամուսնութիւնն
մխիթարութիւն
տուաւ
մեռելոյն.
ըստ
այնմ.
«Աճեցէք
եւ
բազմացարուք
եւ
լցէք
զերկիր»։
Եւ
դարձեալ՝
«Տրտմութեամբ
ծնցես
որդիս»։
Տե՛ս,
զի
յայտնապէս
ցուցանէ
սուրբն,
զի
թէ
պահպանութեամբ
կացեալ
էին
ի
դրախտին,
ո՛չ
եւս
ամուսնութեամբ
լին
էր
աճումն։
Այլ
կամ
իբր
զհրեշտակս,
կամ
որպէս
ի
իմոյ
լուսոյ
բազումք,
կամ
կուսութեամբ
ծնունդ.
որպէս
սուրբ
կոյսն
Մարիամ
Աստուածածին
սրբութեամբ
եւ
կուսութեամբ
ծնեալ
փոխեաց
զկարգ
բնութեան
ծննդեանս
որ
ի
սերմանէ
առն
եւ
կնոջ.
զի
սա՛
ծնունդ
միայն
ի
մօրէ։
Ա՛րդ՝
որ
ոք
կամեսցի
ի
նոյնն
ելանել
եւ
առ
Քրիստոս
լինիլ,
պատշաճ
է
ի
վերջնագունէն
սկիզբն
առնել
որպէս
սանդղօք։
Եւ
կամ
որպէս
ճանապարհորդք
հեռացեալք
ի
տանէ՝
յորժամ
դարձցին
վերստին
ի
տունս
իւրեանց։
Յախ
թողուն
զվերջին
բնակետղն
ուստի
դիմեցինն
երթեալ։
Եւ
արդ՝
հեռան
ալոյ
մեզ
ի
դրախտէն
կենաց՝
վերջին
ամուսնութիւնն
եղեւ.
զա՛յն
նախ
պարտ
է
թողուլ,
եւ
ապա
յերկրաւոր
հոգւոց
եւ
տառապանաց
հեռանալ։
Երրորդ՝
զմաշկեղէն
պատմուճանն
մերկանալ.
այսինքն
զխորհուրդս
մարմնեղէնս
եւ
զմեռելոտիս։
Եւ
չորրորդ՝
յայտնել
խոստովանութեամբ
զգաղտնիս
ամօթոյն։
Եւ
հինգերորդ՝
ո՛չ
եւս
թզենեաւ
այսինքն
դառն
վարուք
ստուերանալ.
զի
տերեւ
թզենւոյն
դառն
է
եւ
փշոտ
ըստ
մեղացն
առակի։
Վեցերորդ՝
զի
անկասկած
լիցուք
ի
վատթար
երկիւղէ.
յորում
երկիւղազգածք
չարչարին
ըմբռնեալք
ի
մեղս։
Եօթներորդ՝
դարձեալ՝
առաջի
աչաց
կալ
արարչին։
Ութերորդ՝
զխաբէութիւնս
որ
ճաշակելեօք
եւ
տեսանելեօք
է՝
ի
բաց
մերժել,
եւ
զամենայն
զգայութեանցս
ընտրողութիւն։
Իններորդ՝
խորհրդակից
ունել
ո՛չ
զթունարկու
օձն.
այսինքն
զարկածք
չարին.
այլ
զպատուիրանս
Աստուծոյ
որ
ի
գիրս
սուրբս։
Տասներորդ՝
առ
յատուկ
բարին
մերձենալ.
այսինքն
առ
ամենեւին
զուտ
բարին
որ
է
Աստուած.
խորհրդով
բանիւ
եւ
գնացիւք։
