Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ
ԳՐԻԳՈՐ ՏԱԹԵՒԱՑԻ  

Բաժին
Հայ դասական մատենագրութիւն  

Թեմա
Աստուածաբանութիւն  
Դիտել
Քրիստոս ըստ մարդկային բնութեանն Աստուած է, թէ ըստ աստուածային բնութեանն մարդ։
       Պատասխանեմք։ Հարցումնս այս է՛ երկաբնակացն. եւ նմանի այնմ թէ՝ մարդ ըստ հոգւոյն բնութեանն մարմին է, թէ ըստ մարմնոյն բնութեանն հոգի։ Ա՛րդ՝ որպէս կարծեն ինքեանք զէն մեծ ո ւնիլ առ երկոսին կողմանս, կամ հարկիւ անկանիլ ի նեստորին բնութիւն եւ բնութիւն եւ բնութիւն, եւ կամ ըստ Եւտիքեայ շփոթել զբնութիւնսն։
       Յորոյ փախչելով մեր եւ յերկուց ծայրիցն, զառ ի մէջն ունելով ուղղապէս ընթացք, ասեմք եթէ Քրիստոս ըստ անշփոթ միաւորութեանն՝ աստուած ային բնութեամբն մարդ է, եւ մարդկային բնութեամբն Աստուած է։
       Զի նոյն ինքն Քրիստոսդ անուն՝ ուսուցանէ զքեզ աստուածութեամբն մարդ գոլ, եւ մարդկութեամբն Աստուած։
       Ուստի ո՛չ ասի Քրիստոս սոսկ մարդն, կամ մերկ աստուածն. այլ որպէս ցուցաւ յերկուց միաւորութիւնն։
       Այսպէ ս ընդ դէմ Նեստորի։
       Իսկ ընդ դէմ Եւտիքեայ անշփոթ ասել՝ պահէ՛ զյատկութիւն բնութեանցն՝ ի միութիւն խառնեալ էութեանցն։ Վասն որոյ աստուածային բնութեամբն մարդ է Քրիստոս. եւ մարդկային բնութեամբն Աստուած։ Ո՛չ փոխարկապէս, այլ փոխատրապէս. այսինքն զի ի միաւորութեանն ե կաց մնաց » որ ինչ էրն, եւ եղեւ որ ինչ ո՛չ ն էր։ Զի Աստուած է իւրում բնութեանն. եւ նոյն մարդ ըստ նորին բնութեամբ միաւորութեանն։ Որ եւ մարդկութիւնն Աստուած էր ըստ նորին բնութեամբ միաւորութեանն. եւ նոյնն մարդ ըստ իւրում յատկութեանն։ Այսպէս եւ անմահ է բանն ըստ իւրում բնութեանն. եւ նոյն մահացեալ ըստ միաւորութեանն։ Որ եւ մարդկութիւնն անմահ ըստ միաւորութեանն. եւ մահացեալ ըստ իւրոյն յատկութեանն։ Նմանապէս՝ անպարագրելի եւ պարագրելի։ Անմարմին եւ մարմնացեալ։ Անեղ եւ եղեալ։ Անչարչարելի եւ չարչարեալ. Այսպէս իմասցիս ըստ մի աւորութեան բանին եւ անշփոթելի խառնմանն։ Զի այս է ուղղակի դաւանութիւն միաւորութեանն Քրիստոսի։ Եւ այսպէս ուսաք ի սրբազան առաջնորդէն մերմէ։
       Իսկ աստուած զաստուածութիւնն՝ եւ մարդ զմարդկութիւնն միայն։ Անմահ զաստուածութիւնն՝ եւ մահացեալ զմարդկութիւնն։ Չարչարելի զմարդկութիւնն։ Չարչարելի զմարդկութիւնն՝ եւ անչարչարելի զաստուածութիւնն։ Ուրեմն եւ ծնեալ ի մօրէ միայն զմարդկութիւնն՝ եւ ո՛չ զԱստուածային էութիւնն։ Այսոքիկ եւ այսպէս ասել՝ քակէ՛ եւ ուրանայ զմիութեանն բան։ Եւ որ ուրանայ զմիութիւնն՝ ուրանայ եւ զՔրիստոսն գոլ։ Ապա ուրեմն եւ զհաւատ քրիստոնէութեանն։ Ուրեմն նա ինքն հաւատարիմ մնայ, ուրանալ զանձն իւր ո՛չ կարէ։
       Եւ դու այսպէս ընկալ եւ հաստատեա՛ ի քեզ. եւ լեր միացեալ ամենայն դիմօք եւ խաղալեօք ի համայնից գլուխն միշտ պատշաճութեամբ ի Քրիստոս։