Զի՞նչ
էր
պտուղն
գիտութեան
բապւոյ
եւ
չարի։
Պատասխան։
Պտո՛ւղ
էր
զգալի
եւ
կերակրելի.
որպէս
կենաց
պտուղն
անմահութեան
էր
պատճառ.
եւ
այլ
ամենայն
պտուղքն
լիութեան։
Նոյնպէս
եւ
նա
գիտութեան
էր
պատճառ
բարւոյ
եւ
չարի
որպէս
ասէ
սուրբն
Գրիգոր
Նիւսացին։
Դարձեալ
ասէ
Աստուածաբանն.
«Պտուղ
էր
բարի՝
ի
բարի
արարչէն
գոյացեալ։
Եւ
յիւր
ժամանակն
ուտելոյ
բարի
էր
ըստ
այլ
ամենայն
պտղոցն.
այլ՝
տարաժամ
ուտելն,
եւ
առանց
հրաման՝
արար
զնա
չար»։
Դար
ձեալ
ասեն
ոմանք,
նախ
քան
զուտելն
ի
պտղոյն՝
գիտէր
Ադամ
զբարին
փորձիւ,
եւ
զչարն
գիտութեամբ.
իսկ
յորժամ
եկեր՝
գիտաց
զչարն
փորձիւ,
եւ
զբարին
գիտութեամբ.
այն
է
գիտութիւն
բարւոյ
եւ
չարի։
Եւ
այլք
ասեն
թէ՝
պատճառ
էր
բարւոյ
եւ
չարի՝
ո՛չ
ըստ
ինքեան,
այլ
օինօքն։
Զի
թէ
հնազանդեալ
էր
օրինացն,
լինէր
բարւոյ
պատճառ.
եւ
ո՛չ
հնազանդեալ՝
եղեւ
չարի
պատճառ։
Եւ
Աստուածաբանն
ասէ.
«Ամենայն
փայտն՝
նշանակէ
զհասարակ
կերակուրն.
որպէս
տղայոց
կաթն
միայն՝
զհաւատոյ
պարզ
գիտութիւնն»։
Եւ
գիտութեան
փայտն՝
զյատուկ
կերակուրն
կատարեա
լ
արանց։
Որ
է
ընտրողութիւն
բարւոյ
եւ
չարի՝
կատարելոցն
իմաստիւք։
Իսկ
սուրբն
նիւսացին
ասէ
թէ՝
կրկին
է
բարին։
Մինն
պարզ
եւ
զուտ
բարին
ներքոյ
եւ
արտաքոյ.
որպէս
առաքինութիւն.
եւ
հոգեւոր
գործն.
յայսպիսիքս
հրամայէ
մեզ
մերձենալ։
Եւ
է
միւս
բարի
խառնակն
եւ
պատրուա
կելն.
որպէս
է
աշխարհական
բրաին.
զի
գունով
եւ
երեւելեաւ
բարի
է,
այլ
ի
ներքոյ
ծածկեալ
չա՛ր
է։.
յայսմանէ
հրաժարէ
զմեզ
ոչ
մերձենալ։
Զի
այնպիսի
բապին
մահու
լինի
առիթ։
Հարց։
Զի՞նչ
էր
պտուղն
որ
կերաւ
Ադամ։
Պատասխան։
Ոմանք
թուզ
ասեն
թէ
ի
նոյն
ժամն
որ
կերաւ
եւ
մերկացաւ՝
եւ
կարեաց
ի
տերեւոյ
նորա.
եւ
վկայ
բերեն
թէ՝
վասն
այն
անէծ
զթզենին
յԵրուսաղէմ։
Այլք
ասեն
թէ՝
խաղող
էր.
կամ
ցորեան.
զի
զգինին
ետ
գրաւական
կենաց՝
եւ
զհաց
մարմնոյն։
Այլք
ասեն
թէ՝
խնծոր.
վաս
զի
բազում
անգամ
ի
յերգսն
խնծոր
յիշի։
Եւ
զոր
գիրք
սուրբ
ո՛չ
է
յայտնեալ,
զիա՞րդ
իշխէ
մարդ
խօսիլ։
Այլ
այս
է
ճշմարիտն.
որ
մինն
ծառ
էր
կենաց՝
եւ
մինն
գիտութեան.
եւ
ի
դրախտին
այլ
ո՛չ
գոյր
նման
նմա.
թո՛ղ
թէ
յերկրիս.
ո՞րպէս
ասեմք
թէ
այս
է՝
կամ
այն։
