Վասն
է՞ր
ի
շաբաթի
օր
տօնեմք
սրբոցն։
Պատասխանի.
Վասն
բազում
պատճառի։
Նախ՝
զի
ի
շաբաթի
սկսաւ
հանգիստն
եւ
երանութիւն
սրբոցն.
յաւուր
որում
հանգաւ
Աստուած
ի
գործոց։
Զի
ի
Զ
օրն
արար
զժամանակաւոր
եւ
զապականացու
աշխարհս,
եւ
ի
Է
օրն
սկսաւ
զիմանալի
աշխարհն
որ
սրբոցն
է
հանգիստ։
Եւ
զայս
աշխարհս
արար
ի
Լ
օրն
եւ
դադարեաց։
Եւ
զայն
աշխարհն
տեսութեամբ
եւ
իմացմամբ
միշտ
յաւիտեան.
անվախճան
պատրաստէ
զհանգիստ
եւ
զերանութիւն
նոցա։
Եւ
տես
թէ
ո՞ր
քան
որպիսի
անիմանալի
եւ
անճառելի
երանութիւն
է
սրբոցն.
զոր
միշտ
եւ
յաւիտեան
պատրաստէ
եւ
կազմէ
Աստուած։
Այն
է
որ
ասէ
առաքեալն,
«զոր
ակն
ո՛չ
ետես,
եւ
ունկն
ո՛չ
լուաւ
զոր
պատրաստեաց
Աստուած
սիրելեաց
իւրոց»։
Երկրորդ,
զի
ի
սմա
հանգեաւ
Աստուած
ի
գործոց
իւրոց
ի
բարութիւնն։
Զի
որպէս
Աստուած
ի
գործոց
իւրոց
հանգուցեալ
է,
նոյնպէս
եւ
սուրբքն
ի
գործոց
իւրեանց
հանգչին։
Եւ
որպէս
բարին
է
հանգուցեալ
Աստուած,
նոյնպէս
եւ
բարի
գործքն
մեր
հանգիստ
է
Աստուծոյ
եւ
մեզ։
Երրորդ՝
զշաբաթս
հանգիստ
կոչեաց
Աստուած.
եւ
օրէնս
եդ
որ
հանգչէր
մարդ
ի
մարմնական
գործոց
յաւուրս
եւ
ի
շաբաթս,
յամիսս
եւ
ի
տարիս.
որ
նշանակէր
զհանգիստ
եւ
զվարս
սրբոցն։
Չորրորդ՝
լրումն
օրինաց
Քրիստոսի
եղեւ
մարմնովն։
Նոյնպէս
եւ
ի
շաբաթի
օրս
հանգեաւ
ի
չարչարանաց
ուր
բաթուն
եւ
եդաւ
ի
գերեզմանի։
Նոյնպէս
եւ
սուրբքն՝
Քրիստոսի
չարչարակիցք
եղեն.
եւ
զպակասութիւն
չարչարնացն
Քրիստոսի
ի
մարմինս
իւրեանց
կրեցին.
վասն
որոյ
տէրն
Քրիստոսի
մարմնով
ի
գերեզմանի
հանգեաւ.
եւ
սուրբքն
հոգւով
առ
Աստուած
յերկինս։
Հինգերորդ,
որպէս
յետ
Զ
աւուր
լինի
շաբաթ
եւ
հանգիստ,
նոյնպէս
եւ
սուրբքն
ակնունին
յետ
Զ
դարուց
վճարման
կենցաղոյս
ժառանգեալ
զհանգիստն
յաւիտենական.
որպէս
ասէ
առաքեալն՝
«փութացարուք
մտանել
ի
հանգիստն.
որում
նուազեցին
հրէայքն
եւ
ո՛չ
մտին»։
ըստ
այնմ
«երդուայ
ի
բարկութեան
իմում
թէ
մտցեն
ի
հանգիստ
իմ».
այսինքն
է
անհաւատքն
եւ
ուրացօղքն
եւ
չար
հաւատացեալքն։
Վեցերորդ՝
յետ
ուրբաթուն
չարչարանաց՝
ի
շաբաթի
օր
տօնեմք
սրբոցն.
որք
տեսին
զՔրիստոս
չարչարեալ,
եւ
չարչարակից
եղեն
նմա.
զի
եւ
փառաց
ընդ
նմա
հաղորդեսցին.
որպէս
ասէ
առաքեալն,
«եթէ
չարչարանացն
կցո՛րդ
եմք,
եւ
փառացն
հաղորդ
լինելոց
եմք»։
Եօթներորդ՝
շաբաթի
օր
տօնեմք
սրբոցն
եւ
պատարագ
մատչի
ըստ
Նիկիական
կանոնին.
նշանակէ
զհանգիստ
ապաշխարողաց.
որք
յուրբաթի
յանցեալք
ընդ
Ադամայ.
ի
շաբաթի
հանգչիմք
ընդ
Քրիստոսի։
Այսու
մտօք
եւ
Տէր
մեր
զհարուածեալսն
ի
յուրբաթու՝
բժշկէր
ի
շաբաթու.
Ութներորդ՝
որպէս
յետ
շաբաթուց
կիրակէն
փոխի։
Նոյնպէս
եւ
սուրբք
որ
այժմ
են
ի
հանգիստ՝
ի
կիրակէ
գալստեանն
ի
կատարեալ
փառս
եւ
ի
հանգիստ
մշտնջենաւոր
փոխին.
ի
հանգչելոյ
ի
հանգիստ.
ի
փառաց
ի
փառս.
Զի
որպէս
ի
մէջ
շաբաթուն
եւ
ի
կիրակէին
այլ
միջոց
օր
չկայ։
Նոյնպէս
եւ
հոգւոցն
ելեալ
ի
մարմնոց՝
այլ
միջոց
եւ
արգելումն
կամ
խափան
պսակացն
չկայ։
Զի
մերձ
յինքեանս
եւ
յինքեան
տեսանեն
զփառս
եւ
զհանգիստ։
Եւ
թէ
հարցանել
ոք,
այժմ
ի
յո՞ր
հանգիստ
են
որ
փոխին։
Ասեմք
թէ՝
այժմ
ի
հանգիստ
գործոցն
են,
եւ
յայնժաեմ
փոխին
ի
հանգիստ
փառաց
եւ
պսակաց։
Զի
որպէս
Աստուած
ի
գործոց
իւրոց
հանգչի.
նոյնպէս
եւ
սուրբքն
ամենայն
ի
գործոց
իւրեանց
հանգչին
եւ
փառաւորին
եւ
սպասեն
գալստեանն
Քրիստոսի
եւ
հատուցման
վարձուցն։
Որպէս
ասէ
մարգարէն
«քազ
սպասեն
արդարքն»։
Եւ
առաքեալն
ասէ,
«կայ
եւ
մնայ
ինձ
արդարութեան
պսակն
զոր
հատուցանէ
Տէր
արդար
դատաւորն»։
Զի
այժմ
յուսով
լցեալ
ունին
ի
հոգիս
իւրեանց
զփառս
եւ
զպայծառութիւն
գործոցն։
Այն
է
որ
տուաւ
նոցա
արկանելիս
սպիտակս.
այսինքն
զպայծառութիւն
գորոցն
եւ
զանմեղութիւն
հոգւոյն
զոր
ընկալան
ի
շնորհացն
Քրիստոսի։
Եւ
ասացաւ
նոցա
հանգչիլ.
մինչեւ
լցցին
ծառայակրիցք
եւ
ընկերք
նոցա։
Յաղագս
որոյ
ի
շաբաթի
աւուր
տօնեմք
մեծամեծ
սրբոց.
Վասն
Ութօրից
Հարցումն։
Վասն
է՞ր
ութօրէք
միայն
ծննդեանն
է
եւ
յարութեանն
առանց
պահոց
չորեք
շաբաթի
եւ
ուրբաթի։
Պատասխանի.
Ասեմք
թէ՝
ծննդեան
պահքն
Ը
օրէ.
զշաբաթն
եւ
զկիրակէ
պահեաց.
վասն
որոյ
զուրբաթ
եւ
զչորեք
շաբաթ
լուծանէ
այնմ
փոխանակ.
Նոյնդ
է
պատճառ
եւ
վասն
յիսներեկին.
զի
յաղուհացն
զշաբաթ
եւ
զկիրակէ
պահեաց.
նա
փոխան
այնմ
զուրբաթ
եւ
զչորեքշաբաթ
լուծանէ։
Եւ
որ
յինանցն
պահէ
մինչ
ի
համբարձումն,
ընդդէմ
է
կանոնաց
հարցն
եւ
աւետարանին
որ
ասէ
մինչ
փեսայն
ընդ
նոսա
է՝
չէ
պարտ
մանկանց
սուգ
ունել։
Իսկ
յորժաեմ
վերասցի,
յայնժամ
պահեսցեն
յաւուրսն
յայնոսիկ»։
Հարցումն.
Քանի՞
են
ութօրեայ
տօնք
ի
բոլոր
տարին։
Պատասխանի.
Այժմ
ի
մերս
եղեղեցի
Ժ
են։
Առաջին
եւ
երկրորդ՝
ծննդեան
եւ
մկրտութեանն.
զոր
իմաստին
տօնեմք
ըստ
կանոնաց
սուրբ
հարցն
եւ
Տեառն
եղբօրն
Յակոբայ։
Երրորդն
գալստեան.
թէպէտ
յայլ
եւ
այլ
աւուրս.
որպէս
քառասնօրեայն,
եւ
յաւանակաւն,
եւ
յինանց
կիրակմտիցն։
Չորրորդ
չարչարանացն
ի
մեծի
աւագ
շաբաթին։
Հինգերորդ
յարութեանն
եօթնիցս
Է։
Վեցերորդ
համբարձման
Տեառն
յերկինս։
Եօթներորդ
հոգւոյն
գալստեան.
որպէս
ասացաւ
պատճառն
ի
վերոյ
ի
ԻԱ
գլուխն,
ԾԱ
համարն։
Ութներորդ
փոխմանն.
Իններորդ
եկեղեցւոյ։
Տասներորդ
խաչի
Դ
տօնն.
զոր
ի
սուրբ
խաչին
է.
եւ
երեւմանն.
եւ
վարագայ
խաչին.
եւ
խաչգիւտն։
Նոյնպէս
աշխարհամատրանն
եւ
եկեղեցւոյ
տօնն
ի
կիրակէ։
Տապանակին
եւ
շողակաթին։
Եւ
Դ
օր
սուրբ
խաչին
կարգն։
Այսոքիկ
են
մեզ
Ընդ
օրեայ
տօնք։
Հարցումն.
Քանի՞
են
փոփոխմունք
ժամատեղաց
կարգաց
ի
բոլոր
տարին։
Պատասխանի։
Այժմ
ի
յեկեղեցիս
մեր
Ժ
երեւին
մեզ։
Այսինքն
երեքն
ի
մին
շաբաթն.
որ
է
Պահոց,
Մարտիրոսաց,
եւ
Կիրակէն
այլաձեւ
կարգ.
Առաջաւորացն։
Աղուհացից.
եւ
Յինանցն
կարգ։
Երկոքին
ճրագալոյցքն.
որ
լինի
Ը։
Մին
ի
տօնս
տօրունականս։
Եւ
խաչի
եւ
եկեղեցւոյ
կարգ։
Այս
քան
առ
այս։
