Վասն
է՞ր
կոչի
երկիր։
Պատասխան։
Նախ՝
զի
երկու
իր
է.
այսինքն
հող
եւ
ջուր.
որ
ընտանի
է
նմա։
Երկրորդ՝
զ
ունի
երկիցս
բ
ծայրք.
երկայնք
եւ
լայնքն.
որ
է
յարեւելից
յարեւմուտս.
եւ
ի
հիւսիսոյ
ի
հարաւ։
Երրորդ՝
զի
կրէ՛
զջուր
ի
մէջ
իւր,
եւ
յեզերս,
եւ
ի
վերայ
երեսացն։
Չորրորդ՝
երկիր.
այսինքն
զի
յերերման
եւ
ի
տատանման
է
ի
մէջ
փորձանաց։
Ասէ՝
երկի՛ր
եւ
կա՛ց
ի
կասկածանս.
զի
երկիւղ
կայ
անկանելոյ
ի
բարւոյն։
Եւ
թէ
անկեալ
ես՝
երկի՛ր
ի
պատժոց։
Նոյնպէս
եւ
աշխարհ
կոչէ.
այսինքն
աշխար.
եւ
սուգ.
եւ
տրտմութեան
հովիտ։
Յաղագս
Նշանակութեան
Երկրի։
Վեց
են
նշանակութիւնք
երկրի։
Առաջին
է
որ
ոտիւք
կոխի։
Երկրորդ՝
որ
հոգւով
կառավարի։
Երրորդ՝
որով
առ
ժամանակեայ
կեանքս
վարի։
Չորրորդ՝
որ
յաւիտեան
ստացեալ
լինի։
Հինգերորդ՝
որ
փոխիլ
հրամայի։
Վեցերորդ՝
յորում
մարդ
սատանայ
լինի։
Երկիր
որ
կոխի
է
նի
ւթականս
այս։
Երկիր
որ
հոգւով
կառավարի,
է՛
մարմին
մահկանացու։
Երկիր
որ
առ
ժամանակեայ
կենցաղավարի,
է՛
հոգի
բանական։
Երկիր
որ
յաւիտեան
ստացեալ
լինի,
է
գաւառն
երկնաւոր։
Երկիր
որ
փոխիլ
հրամայի,
է՛
յանցանք
դատապարտելի։
Երկիր
որով
մարդ
սատանայ
եղանի,
է՛
տանջ
անք
դժոխոցն։
Առաջնումն
եմք
տարագրականք։
Յերկրորդումն
մարմնականք։
Յերրորդումն
Աստուծոյ
աշխարհայինք։
Ի
չորրորդումն
երկնաւորք։
Ի
հինգերորդումն
արարչին
Աստուծոյ
ատելիք։
Ի
վեցերորդումն
անվախճան
տանջելիք։
Առաջինն
է
աշխատութեանց։
Երկրորդն
ծանրաբեռնութեան։
Երրորդն
պտղաբերութեան։
Չորրորդն
փառաւորութեան։
Հինգերորդն
դատապարտութեան։
Վեցերորդն
խաւար
մթութեան։
Առաջինն
է
մարդկան
բնակարան։
Երկրորդն
հոգւոց
օթարան։
Երրորդն
առաքինութեանց
ասպնջական։
Չորրորդն
վերնոցն
գաւառ։
Հինգերորդն
դիւաց
կերակուր։
Վեցեր
որդն
դատապարտելոցն
արգելարան։
Առաջինն
է
արտասուաց
եւ
դատապարտութեան։
Երկրորդն
է
նեղութեան
եւ
անձկութեան։
Երրորդն
արդարութեան
եւ
ընտրութեան։
Չորրորդն
փառաց
եւ
մեծութեան։
Հինգերորդն
կարօտութեան
եւ
տրտմութեան։
Վեցերորդն
ամօթոյ
եւ
թշուառութեան։
Յաղա
գս
Առաջնոյն
ասի
ի
սաղմոսին.
«Տեառն
է
երկիր
լրիւ
իւրով»։
Յաղագս
Երկրորդին
ասի
յարարածքն.
«Փուշ
եւ
տատասկ
բուսուսցէ
քեզ
երկիր»։
Իսկ
սաղմոսն.
«Ճշմարտութիւն
յերկրէ՛
բուսաւ»։
Յաղագս
Երրորդին
ասէ
աւետարանն.
«Սերմն
որ
անկաւ
յերկիր
բարի»։
Յաղագս
Չորրորդին
ասէ
ի
Մատթէոսն.
«Երանի
հեզոց
զի
նոքա
ժառանգեսցեն
զերկիր»։
Յաղագս
Հինգերորդին
ասի
ի
ծննդոցն.
«Հող
կերիցես
զամենայն
աւուրս
կենաց
քոց»։
Յաղագս
Վեցերորդին
ասէ
Յոբ.
«Թոյլ
տուր
ինձ
զի
լացից
սակաւ
մի՝
մինչչեւ
երթեալ
իցեմ
ուստի
ո՛չ
եւս
դառնայցեմ.
յերկիր
խաւարի
եւ
մթին»։