Թէ
զի՞նչ
է.
«Լինիլն
հաւասար
Աստուծոյ»։
Եւ
զի՞նչ
է.
«Զնա
առաւել
բարձրացոյց»։
Եւ
թէ
զի՞նչ
է.
«Շնորհեաց
նմա
անուն»։
Եւ
թէ
զի՞նչ
է.
«Ի
վեր
քան
զամենայն
անուն»։
Առ
տարակուսեալս
բարերարեա՛ .
աղաչեմ։
Նորին
Գրիգորի
Պատասխանի։
Երանելին
Պօղոս՝
զխո
րհուրդն
Աստուածապաշտութեան
յայտնի
եւ
մեծ
ասէ.
ըստ
որում
երեւեցաւ
բանն
մարմնով։
Բնաւին
ապա
բաժանելն
ի
մարմնոյն
ամբարշտութիւն
է
եւ
իմացմամբ
եւ
բանիւ։
Եւ
զիա՞րդ
բաժակաւ
լրումն
հանդիպեսցի
կենդանաբուղխ
ջրհորոյ։
Եւ
այն
ախեղծ
մատանց,
տառատիպ
գծաց.
որ
անհրաժեշտն
է
առարկողաց։
Առաջինն
թէ
զի՞նչ
է.
«Լինիլն
հաւասար
Աստուծոյ»։
Եւ
թէ.
«Զնա
առաւել
բարձրացոյց»։
Եւ
թէ.
«Շնորհեաց
նմա
անուն»։
Եւ
թէ
զի՞նչ
է.
«Ի
վեր
քան
զամենայն
անուն»։
Ա՛րդ՝
տեսութիւն
Գրոց
Սրբոց
մի
եւ
նոյն
ելով՝
առ
բազումս
բազմանայ.
որպէս
մի
եւ
նոյն
պարզագոյ
ն
ջուր՝
իւրաքանչիւր
բնութիւնս
տնկոց։
Սակայն
աշակերտացն
է
ուղղութեան՝
ո՛չ
յանձնէ
խօսիլ.
այլ
նախնեաց
սրբոց
հետեւիլ
եւ
նոքօք
ուղղել։
Ասաց
թէ՝
որ
ի
կերպարանս
Աստուծոյ
էր
բանն,
այսինքն
էակից
հօր,
ո՛չ
ինչ
զրկումն
համարեցաւ
ի
ներգոյական
փառաց
զլինիլն
հաւասար
մեզ։
Եւ
Դարձեալ՝
զի
մի՛
կարծի
միայն
յանմարմնութեանն
պատկեր
հօր,
ի
վերայ
էած
եւ
ի
լինելութեանն
հաւասար
Աստուծոյ
գոլ
նովին
մարմնովն
առանց
յափշտակութեան։
Որպէս
ասի
ներտրամադրեալ
բանն
պատկեր
մտացն։
Նոյն
եւ
յառաջ
բերեալն
բան
եւ
թանձրացեալ՝
է՛
պատկեր
նորին
եւ
հաւասա
ր
մտացն։
Այն
որ
նըւաստացոյց
զինքն
ի
յունայնութիւն
մարդկան,
եղեւ
ի
կերպ
ծառայի՝
եւ
գործով
եւ
կրիւք
եւ
նմանութեամբ
մարդկան.
եւ
կերպարանօք
գտաւ
մարդ.
զի
ի
վեր
էր
քան
զմարդ՝
եւ
քան
զկերպարան
մարդոյ։
Եւ
ո՛չ
այս
միայն։
Այլ
եւ
նոյն
կերպարանն
հօր՝
խոնարհեցոյց
զին
քն
ի
մահ.
որ
կարի
վերջինն
էր։
Եւ
ի
մահ
խաչի.
որ
անիծիցն
էր։
Եւ
ընդ
անօրէնս
համարեցաւ.
որ
առաւել
նախատանաց
էր։
Այսոքիկ
խոնարհականք։
Եւ
ի
վերայ
բերէ
զբարձրագոյնսն։
Վասն
որոյ
ասէ՝
ընդ
դէմ
ասացելոցս
խոնարհութեանց՝
Աստուած
զնա
առաւել
բարձրացոյց։
Աստուած
հայր.
որ
առաքեաց
եւ
նւաստացոյց։
Նոյն
է
բարձրացոյց.
«Փառաւոր
արարի
ասէ
«։
Եւ
դարձեալ.
«Փառօքն
զոր
ունէի
յառաջ
քան
զլինելն
աշխարհի»։
Իսկ
ասելն
«Զնա
»,
կամ
ըստ
միութեան
իմանի.
եւ
կամ
ըստ
այլոց
բաժանմամբ։
Զի
եթէ
բաժանմամբ,
այս
կամ
բանին
իմասցի,
եւ
կամ
մարմնոյն։
Զի
մինն
ախորժելի
է
Արիոսի.
եւ
միւսն
Նեստորի։
Որոց
հանդիպեսցուք
այսպէս։
Զիա՞րդ
միայն
ի
դէմս
բանին
իցէ
այն՝
որ
ի
կերպարանս
հօրէ
եւ
հաւասար
Աստուծոյ։
Իսկ
եթէ
ի
դէմս
մարդոյն,
ո՞րպէս
ունէր
զփառս
յաւիտենից
այն
որ
այսօր
ի
կուսէն
ծնաւ։
Իսկ
առաւել
բարձրութիւնն.
զի
որպէս
անհամեմա՛տ
է
խոնարհութիւն՝
Աստուծոյ
մարդանալ
եւ
չարչարիլ.
եւ
անզուգական
բարձրութիւն
է
մարդոյս
բնութեան
ընդ
աջմէ
Աստուծոյ
նստիլ
եւ
հաւասարիլ։
Իսկ
ըստ
միութեան
յոյս
վայելչապէս։
Զի
որ
խոնարհեցաւ
բանն
ի
մարմին՝
նո՛յն
բարձրացաւ
մարմնով։
Եւ
որ
էջն
ի
ստ
որինս
երկիր,
նո՛յն
է
որ
ելն
ի
վերոյ
քան
զամենայն
երկինս։
Եւ
որ
ունայնացաւ՝
նո՛յն
ելից
զամենայն։
Զի
ո՛չ
ասեմք
մարմին
զմարմնացեալն,
այլ
զբանն
մարմին
եղեալ։
Իսկ.
«Շնորհեաց
նմա
անուն
»
որ
է՛
Յիսուս
Քրիստոս։
Եւ
զայս
եթէ
բաժանմամբ,
ո՛չ
է
առանձնապէս
բանն
Քրիստոսի .
զի
ո՛չ
գոյ
մեծագոյն
օծանօղ
նմա.
որ
եւ
ո՛չ
առանց
մարմնոյ
փրկեաց։
Նա՛եւ
ո՛չ
մարմինն
որիշ
յօծողէն
կոչեսցի
օծեալ։
Եւ
զիա՞րդ
մարմին
ի
բնութենէն
Ադամայ՝
ներգործօղ
բոլոր
գոյից
յանէից.
ըստ
որում
ասէրն.
«Մեզ
մի
է
Տէր
Յիսուս
Քրիստոս.
որով
ամենայն,
եւ
մեք
նովաւ»։
Դ
արձեալ՝
ընդ
դէմ
բերես
զշնորհեացն
նմա։
Եւ
այս
ըստ
միութեանն։
Շնորհեացն
փոխանակ
տալոյն
է.
«Զամենայն
ինչ
ետ
հայր
իմ
ասէ
».
եւ
այլն։
Վասն
զի
հայր
առաքեաց
զբանն։
Յիրաւի՛
ապա
եւ
նմա
ասի
շնորհել
եւ
տալ.
եթէ
զանուն
եւ
դիր
զիր։
Զի
որպէս
նուաստացաւ
եւ
եղեւ
մարդ,
նո
յնպէս
եւ
շնորհք
տըւաւ
նմա
յԱստուծոյ
եւ
ի
մարդկանէ։
Եւ
այժմ
զինեսցուք
առ
քեզ՝
քոյին
բանիւ.
որպէս
դուդ
ասես՝
շնորհօք
տըւաւ
մարդոյն
այն
անուն
օծութեան
եւ
որդիութեան
եւ
տէրութեան
եւ
իշխանութեան։
Եւ
ասես՝
վասն
չարչարանացն
խոնարհութեան՝
առաւել
զնա
բրաձրացոյց
Աստուած։
Ո՛վ
յիմարութեանդ։
Զի
եթէ
վարձ
նահատակութեան
են
այդոքիկ,
ո՞ւր
իցեն
շնորհք։
Իսկ
եթէ
շնորհօք,
զիա՞րդ
յետոյ
ի
ներգործութեանց
ասես
հանդիպիլ
այնոցիկ։
Եւ
դարձեալ՝
եթէ
շնորհօք
որդի
եւ
օծեալ,
եւ
ո՛չ
ավելի
նա
քան
զմեզ.
զի
եւ
մեք
չեմք
ծառայ,
այլ՝
որդի։
«Որ
ե
ւ
կնքեաց
զմեզ
եւ
էօծ
ի
սոյն՝
Աստուած
է.
որ
ետ
մեզ
հոգի
որդեգրութեան
»
ասէ
առաքեալն։
Ընդէ՞ր
ապա
միա՛յն
երկրպագի
յերկնաւորաց
եւ
յերկրաւորաց։
Ընդէ՞ր
ապա
զնորա
մարմինն
ճաշակեմք.
եւ
ի
նա
մկրտիմք
եւ
նովաւ
յառնեմք
եւ
ալյն
եւս։
Իսկ
ի
վերն
քան
զամենայն
անուն.
թէպէտ
եւ
անուանէին
եւ
Յեսու՝
եւ
օծեալք
բազումք
ի
հինն
եւ
ի
նորս։
Սակայն
նա
բնութեամբ
եւ
էութեամբ
միացաւ.
եւ
սոքա
շնորհօք
եւ
ժամանակաւ։
Նա
Աստուած
օծաւ.
եւ
սոքա
մարգարէի
կամ
այլ
ինչ։
Իսկ
թէ
ասի
ուրեք՝
ի
հոգւոյն
եւ
ի
հօրէ
օծանիլ
նմա,
վասն
տնօրէնութեանն
խորհ
րդոյ
ասին։
Ահա
եւ
այսու
ի
վեր
է
նա.
զի
յէակցէ
հոգւոյ
իւրմէ՝
եւ
ի
բնութեամբ
հօրէ։
Իսկ
սոքա
յԱստուծոյ
եւ
գթութեամբ
սիրոյ։
Եւ
տես՝
ի
հոմանունսն.
որպէս
ի
կենդանի
մարդն
եւ
գրեալն։
Ո՞չ
ապաքէն
ի
վեր
ասեմք
զմարդն
անուն
կենդանի
մարդոյն՝
քան
թէ
գրեցելոյն։
Ահա
սակաւ
ընծայ
կարճառօտութիւն
բանիս
ընկալ
ի
քում
ընդարձակութեան
գանձարանի
սրտի՝
երիցագոյն
հարազա՛տդ
Գէորգի
է։
Զպակասն
ուղղեա՛
եւ
զաւելիսն
կշռեա՛
աղաչեմ
ի
ներգոյէ
քոյինդ
մեծանձնութեան։
Ողջ
լեր։
