Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Ուստի՞ է Մելքիսեդեկ։
       Պատասխան։ Հօր անունն Մելքի, եւ մօրն Սաղա. եւ քաղաքին Սաղիմ։ Ի մանկութենէ կռոց նուիրեցաւ, եւ հրեշտակ Աստուծոյ յափշտակեալ սնոյց զնա յանապատի մինչեւ հասոյց ի կատարումն։ Ապա ի Թաբօր լերին ն ամպ խոնարհեալ եւ ձեռն կարկառեալ ձեռնադրեաց զնա ասելով, ասյ Մելքիսեդեկ անհայր անմայր չհամարեալ յազգս՝ նմանեալ որդւոյն Աստուծոյ։
       Զի տղայ մանուկ երթեալ ո՛չ ոք գիտէր զնա. եւ ո՛չ զոք ճանաչէր զի քանանացի՛ էր եւ աննման վարուց նոցա։ Բնակէր ի ներքոյ Գողգոթային ո ւր Ադամայ գերեզմանն էր։ Իւր ձեռօքն ցանէր եւ որթ վաստակէր իւր բաւական։ Ուր եկեալ Աբրահամ։ Եւ նա՛ ել ընդ առաջ նորա ջերմ բաղարջ հացով եւ գինեաւ օրինակ տէրունական խորհրդոյն։
       Եւ անդ օրհնեալ զԱբրահամ, եւ տասանորդ եառ յաւարէ անտի։
      
       Հարց։ Զի՞նչ է որ Եփրեմ ի գիր ս կցորդաց ասէ, Մելքիսեդեկ՝ որ նա՛ ինքն է Սէմ։
       Պատասխան։ Ո՛չ երկանուն է եւ ո՛չ այլ ինչ. այլ Իրինոս ասէ՛ զպատճառն եւ դժուար է հասկանալոյ։ Նոյ օրհնեաց զՍեմ, եւ Սեմայ որդի ո՛չ գոյր նման իւր որ օրհնէր զնա։
       Աբրահամ որդի էր ի տանէն Սեմայ՝ արժանի օրհնութեան։
       Բա յց Սեմ չէ՛ր կենդանի որ օրհնէր զնա՛. եւ Թարայ չէր օրհնօղ։ Մելքիսեդեկ զնորա դէմն առեալ՝ զնորա գործն էլից. օրհնեաց Զաբրահամ՝ եւ Սեմ կոչեցաւ։
       Վասն Մելքիսեդեկի եւ Աբրահամու . Հարցումն։
       Զի՞նչ զանազանի քահանայութիւնն Մելքիսեդեկի եւ Աբրահամու։
       Պատասխան։ Երեք շ նորհօք հաւասարք են Մելքիսեդեկ եւ Աբրահամ. այսինքն քահանայութեամբ, թագաւորութեամբ, եւ մարգարէութեամբ։
       Զի յորժամ Աբրահամ սեղան կանգնեաց, եցոյց զքահանայութիւնն։
       Եւ յորժամ կոտորեաց զթագաւորսն Քոդող Գոմորայ, եցոյց թէ թագաւոր թագաւորաց է։
       Եւ յորժամ խօսեցաւ Աս տուած ընդ նմա, եցոյց զմարգարէութիւնն։ Նոյնպէս եւ Մելքիսեդեկ թագաւոր էր Սաղիմայ. որպէս անունն յայտնէ. Մելքի՝ որ է թագաւոր։ Իսկ քահանայ, զի հաց եւ գինի պատարագ մատոյց։
       Իսկ մարգարէ, զի օրհնեաց զԱբրահամ։
       Այլ զանազանին պատարագաւն։
       Նախ՝ զի Մելքիսեդեկ ունէր պա տարագ հաց եւ գինի. եւ Աբրահամ ո՛չ ունէր։
       Երկրորդ՝ զի Աբրահամ յետոյ պատարագեաց կենդանիս. որ էր նշանակ ժամանակեայ պատարագին Ահարոնի։
       Այլ Մելիքսեդեկին էր նշանակ յաւիտենական պատարագին Քրիստոսի ի տեսակ հացի եւ գինւոյ։
       Եր րորդ՝ Աբրահամուն ուտէ եւ ուտի շնչաւոր եւ արիւնաւոր։
       Այլ Մելքիսեդեկին անխիղճ. որ միշտ ուտի անշունչ եւ անարիւն։
       Չորրորդ՝ Աբրահամուն սաղմիւ եւ ախտիւ ծնեալ։
       Եւ Մելքիսեդեկին յերկրէ ծնեալ եւ յերկինս սնեալ, որ առաւել յարմարի ճշմարտութեանն ի յերկնից իջեալ եւ ի կուսէ ծնեալ։
       Հինգերորդ՝ Մելքիսեդեկ մարդկան նուիրեցաւ. որպէս առաքելոցն եւ մեզ։ Իսկ Աբրահամ ո՛չ։
       Վեցերորդ՝ նուիրեաց Մելքիսեդեկ զպատարագն եւ ընկալաւ զտասանորդն. որպէս Քրիստոս պարգեւէ հաւատացելոց զշնորհս , եւ առնու զտասնեակս զկատարել եւ զբարի գործս. կմա զտասն բանեան օրրէնս ժ զգայարանօք։
       Եօթներորդ՝ Մելքիսեդեկ ինքնին մատոյց զպատարագն քաղցելոց եւ ծարաւելոց. որպէս եւ Քրիստոս ո՛չ միջնորդօք հրեշտակ. կամ մարդկան, այլ ինքնին բաշխեաց զմարմին եւ զարիւն իւր՝ քաղցեալ եւ ծարաւեալ ազգի։
       Ութերորդ՝ որպէս եւ Աբրահամ ճաշակեաց զպատարագն Մելքիսեդեկի եւ ո՛չ հաղորդեցաւ ընչիցն Սոդոմայ։
       Նոյնպէս եւ որք հաղորդին մարմնոյն Քրիստոսի, ո՛չ մերձենան ի զանազան ախտս մարմնական անթլփատութեան եւ զոհից դիւական։
       Իններորդ՝ քահանայութիւն եւ պատարագն Մելքիսեդեկի առաջին էր եւ երկնաւոր։
       Իսկ Աբրահամո ւն յետ նորա եւ երկրաւոր։
       Վասն որոյ ասէ մարգարէն. «Ճշմարտութիւն յերկրէ բուսաւ » որ է Աբրահամ. «Ա՛րդ՝ արութիւն յերկնից երեւեցաւ » Մելքիսեդեկ։ Ըստ այնմ. «Քահանայ էր ասէ Աստուծոյ բարձրելոյ»։
       Տասներորդ՝ զի Մելսիդեսեկ ո՛չ իմայն պատարագաւն , այլ անուամբ եւ տեղեաւ եւս օրինակ էր Քրիստոսի։
       Զի Մելքի՝ որ է թագաւոր. եւ Սեդեկ՝ արդար. եւ սաղիմն խաղաղութիւն թարգմանի։
       Եւ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս է թագաւոր յաւիտենական եւ արդարութիւն արար մեզ եւ հաշտեցոյց զԱստուած ընդ մարդկան։
       Այսքան զանազանութիւն է քահանայութեանն Մելքիսեդեկի եւ Աբրահամու։
       Դու ես Քահանայ յաւիտեան ըստ կարգին Մելքիսեդեկի։
       Օրինակաւ համեմատութիւն Մելքիսեդեկի առ Քրիստոս։
       Նախ՝ որպէս Մելքիսեդեկ ի յանցաւոր եւ յանիծեալ ազգէն Քանանու։ Եւ Տէր մեր էառ մարմին ի դատապարտեալ ազգէ մարդկային։ Ըստ այնմ թէ. «Վասն մեր ան էծք կոչեցաւ»։
       Երկրորդ՝ զՄելքիսեդեկ քահանայ առաջին վկայէ գիր ըստ Մովսէսի. «Թէ քահանայ էր Աստուծոյ բարձրելոյ»։
       «Եւ անդրանիկն մեր եւ առաջին քահանայապետն եմուտ ի ներքին կողմն վարագուրին » ասէ Պօղոս։
       Երրորդ՝ զի Մելքիսեդեկ քահանայ ո՛չ ըստ մարմնական ինչ օծմամբ իւղոյ որպէս այլոցն. այլ շնորհօք հոգւոյն անընդմիջաբար։
       Եւ Քրիստոսն օծեալ ո՛չ ըստ իւղոյ ինչ երեւութապէս օծման, այլ միանալով ընդ բանին Աստուծոյ՝ ասի օծեալ։ Ըստ այնմ. «Վասն այնորիկ էօծ զքեզ Աստուած Աստուած քո»։
       Չորրորդ՝ ըստ անուանակոչութեանն. զի Մելքի՝ որ է թագաւոր. եւ թագաւոր էր Սաղիմայ։ Եւ Քրիստոս թագաւոր գոլով անվախճան՝ ըստ հրեշտակին թէ. «Թագաւորութեան նորա ո՛չ գոյ վախճան»։
       Հինգերորդ՝ որ ասի Սեդեկ. այսինքն արդար։ Եւ վասն Տեառն ասէ մարգարէն. «Զիրաւունս քո արքայի տուր. եւ զարդարութիւնս քո որդւոյ թագաւորի»։
       Եւ դարձեալ թէ. «Գործք ձեռաց նորա արդարութիւն եւ իրաւունք են»։ Այս է զոր արարն դարձեալ մարդկայինս ազգի զրկելոցս ի սատանայէ։
       Վեցերորդ՝ զի Սաղիմայ ասէ՝ որ է Երուսաղէմ. եւ թարգմանի խաղաղութիւն։
       Եւ Քրիստոս թագաւորն վերնոյն Երուսաղէմի՝ զնոյն խաղաղութի ւն ետ առաքելոցն զոր ի ծննդեան հրեշտակք երգէին։
       Եօթներորդ՝ զի Մելքիսեդեկ անհայր անմայր չհամարեալ յազգս։
       Եւ Տէր մեր անմայր յերկինս, անհայր յերկրի. «Եւ զազգատոհմն նորա ո՛ պատմեսցէ » ասէ մարգարէն Եսայի։
       Ութերորդ՝ զի Մելքիսեդեկ պատարագ հաց եւ գինի մատոյց Աբրահամու։ Եւ Տէրն մեր նովիմբ աւանդեաց զփրկական մարմին եւ արիւն իւր։
       Իններորդ՝ զի զայս ո՛չ ի ձեռս ծառայից, այլ ինքնին ընդ առաջ ել Աբրահամու եւ ետ։
       Եւ Տէրն ո՛չ ի ձեռս հրեշտակաց սերօբէից եւ քերօվբէից, եւ ո՛չ միջնորդութեամբ մարդկան ընտրելոց նահապետաց մարգարէից առաքելոց եւ մարտիրոսաց։ Այլ նոյն ինքն խոնարհեալ ի մերս՝ ինքեամբ արար զփրկութիւնս մեր։
       Տասներորդ՝ որպէս Մելքիսեդեկ յետ զայն եւ ընկալաւ յԱբրահամէ զտասանորդսն։ Նոյնպէս եւ Տէրն մեր ետ հաւատացելոցն զկենարար մարմինն եւ արիւնն իւր. յորոց խնդրէ զգործս տասնաւոր. ա յսինքն զկատարեալս։ Եւ զկատարումն ժ բանեան օրինացն։
       Ի յորս է մաքրութիւն ժ զգայարանացս որպէս ի վերոյ ասացաւ։
       Վասն Քրիստոսի եւ Մելքիսեդեկի, ասացեալ է եւ յայլ ուրեք ի վերոյ ի գիրս Աստուածբանութեան ե գլուխն՝ ի համարքն։ Սակայն այլ եղանակաւ է այս , եւ այլ այն։