Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Արդ ի բաժանիլ թագաւորացն հրէաստանի յերկուս, Յուդայի եւ Իսրայէլի։ Թագաւորք Յուդայ նստան յԵրուսաղէմ։ Ռոբովամ. Աբիա. Ասափ. եւ այլ թագաւորք ԻԲ։
       Տեւեալ ամս Ն. մինչ ի Սեդեկիա որ գերեցաւ ի Բաբիլօն։ Եւ հրաձիգ եղեւ տաճարն եւ Երուսաղէմ։ Եւ թագաւորք Իսրայէլի նստան ի Սամարիա։ Առաջին րոբովամ որդին Նաբատայ. եւ այլք ընդ նմա թագաւորք ի։ Տեւեցինզաս ՄԾ. մինչ Յովսէէ որդի ելայ. որ գերիվարեցաւ յԱսորեստան։ Եւ բարձաւ թագաւորութիւն Իսրայէլի։ Եւ ի գերութենէն Իսրայէլի ի գերութիւն Յուդայ՝ ՃԾ ամ։ Արդ՝ սկիզբն գերութեան Իսրայէլի յաւուրս Ոզիայ արքայի Յուդայ։ Նախ փուա արքայ ասորեստանեայց ել ի վերայ Իսրայէլի։ Եւ մանայէն թագաւորն Իսրայէլի ետ նմա Դ տաղանդ արծաթոյ եւ դարձաւ ի նմանէ։ Եւ յետ հնգետասան ամի յաւուրս Աքազու՝ ել թագաղափթաղսարարքայ Ասորեստանի ի վերայ Իսրայէլի, եւ փակէի արքայի որդւոյ Ռոմելայ. եւ գերեաց զՆեփթաղիմ եւ ըզԳալիլեա։ Եւ զգաղայաթ Զ ցեղիւքն Իսրայէլի. եւ տարաւ յերկիրն Ասորեստանեայց։ Եւ դարձեալ՝ յետաւելի քան յերեսուն ամի Զ-երորդ ամին Եզեկիա արքայի Յուդայ՝ ել սաղմանասար արքայ ասորեստանեայց ի վերայ Սամարիայ. եւ երեք ամ պաշարեալ էառ զնա. եւ գերի վարեաց զթագաւորն Ովսէէ որդի ելայ. եւ զԺ ցեղն բովանդակ տարաւ յԱսորեստան։
       Եւ ի պահպանութիւն աշխարհին հրէից՝ առաքեաց Սաղմանասար յերկրէն ասորւոց պատդուխտս որ բնակեցան ի սամարիայ եւ սամարացիք կոչեցան։ Յետոյ վասն գազանաց երկրին՝ հնազանդեցաւ գրոյն Մովսէսի. եւ ծածկեցին զաստուածս իւրեանց ի լերին Սոմորոն. եւ անդ երկիրպագին սամարացիք։
       Եւ յետ գերութեան Իսրայէլի անցեալ ամք ՃԼԵ, ել արքայն բաբիլացւոց Նաբուգոդոնոսոր ի վերայ Երուսաղէմի. ի Ժ ամի թագաւորութեան Յովակիմայ. եւ էառ հարկ ի նմանէ. եւ զմեծ մասն սրբութեանց տաճարին աւերեաց։ Եւ զԴանիէլ՝ եւ զԳ մանկունքն՝ եւ ԺՌ այր ի մեծամեծացն գերի տարաւ ի Բաբիլօն։
       Եւ յետ Գ ամի կրկին անգամ ել յԵրուսաղէմ, եւ զՅեքոնիա եւ զԵզեկիէլ գերի վարեաց։
       Եւ յետ Բ ամի՝ դարձեալ ել Երուսաղէմ, եւ Թ ամ պաշարեաց զքաղաքն ի սով սաստիկ։ Եւ ըմբռնեաց զՍեդեկիա արքա Յուդայ, եւ փորեալ զաչսն տարաւ ի Բաբիօն։ Եւ յետ Ե ամսոյ Նաբուզարդան դահճապետն հրձիգ արար զԵրուսաղէմ եւ զտաճարն եւ զտուն թագաւորացն։ եւ զպարիսպն կործանեաց. եւ զսիւնսն պղնձիեւ զաւազանն եւ զամենայն կահ պղնձի եւ արծաթի տարաւ ի Բաբիլօն։ Եւ եղեւ գերութիւնն Բաբիլացւոց Հ ամ ի վերայ Յուդայ եւ ոչ ի վերայ Իսրայէլի որպէս ասէր Երեմիա։
       Եւ զայս թիւ ոմանք առնուն ի գերութենէն Մանասէի՝ եւ աւելի է։ Եւ ոմանք յառաջին գերութենէն Յովակիմայ եւ պակաս է։ Այլ որ ուղիղն է՝ զվճիռ գերոյն Հ ամ եդ Երեմիա։ Որ եղեւ յերեքտասան ամի թագաւորութեան Ովսէի բարեպաշտ արքայի Յուդայ։ Յետ որոյ քեղկի քահանայ որ էր հայր Երեմիայի՝ եգիտ զերկրորդ օրէնքն եւ մատոյց առ Ովսիա. եւ գնաց առ Ոզդի կին մարգարէ հարցանել. եւ նա՛ վկայեաց վասն գերութեան ժողովրդեանն. այլ վասն բարեպաշտութեան Ովսիա ո՛չ գնաց գերի։
       Արդ յերեքտասան ամէ՛ Ովսիա մինչեւ ցմետասան ամն Սեդեկիայ որ վերջին գերեցաւ՝ լինի Խ ամ, եւ Նաբուգոդոնոսորայն Ի ամ։ Եւ որդւոց եւ թոռանց նորին Ժ ամ։ Որ կատարի Հ ամ մինչեւ յառաջին ամն Կիւրոսի որ արձակեաց զգերիսն։ Դարձեալ՝ ի վերջին գերութենէն Սեդեկիայ մինչ ի Դարեհի Բ ամն կատարի Հ ամ. որ արձակեաց զԶօրաբաբէլ։ Եւ յետ նոյն քան ամաց շինութեան տաճարին աւելի կամ պակաս, նա՛խ արձակեցաւ եզր դպիր. եւ յետ նորա Նէեմի։ եւ այսպէս թուին Հ ամք գերւոյն։
      
       Հարց։ Վասն է՞ր Հ ամ եդ զվճիռ գերւոյն Բաբիլօնի ի ձեռն Երեմիայի։
       Պատասխան։ Նա՛խ՝ զի Հ ամ է վճիռ կենաց մարդոյս ըստ Դաւթի։ Մատնեաց զչարս ի գերութիւն. զի անդ վախճանեսցին, եւ արդար ծնունդք նոցա դարձցին ի տեղիս իւրեանց։ Երկրորդ՝ զի Հ ամն իբրեւ զմի օր համարրեցաւ նոցա. զի հանգիցեն ի չար գործոց, եւ երկիրն ի չար գործելոյ։ Զի ի րոբովամէ որ զերինջսն գործեաց՝ վեց եօթանասուն ամ է մինչեւ ցգերութիւն սակաւ ինչ պակաս։ Վասն որոյ Եօթանասուն ամ շաբաթեցոյց զնոսա ի գերութեան։ Երրորդ՝ որպէս զստնդիայ մանուկն Է ամ խրատէ դայեակն։ Այսպէս ժողովուրդն որ ել յերկրէն իւրեանց, երկիրն բաբիլացւոց Հ ամ ի գիրկս իւր դայեկեաց զնոսա եւ սնոյց. զի յետ դարձին յերկիրն իւրեանց՝ զբարիս գործեսցեն։ Չորրորդ՝ գերիլն ի Բաբիլօն՝ զգերութիւն բնութեանս նշանակկէ. եւ եօթանասուն ամն զեօթն դար կենցաղոյս։ Եւ ապա դարձումն ի հայրենի բնակութիւնն մեր ի ձեռին Փրկչին մերոյ եւ Աստուծոյ։