Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Theology  
Զի՞նչ է. «Լուր Իսրայէլ, զի Տէր Աստուած քո Տէր մի է. եւ սիրեսցես զնա յամենայն սրտէ» եւ այլն։
      
       Պատասխան։ Նախ՝ հաւատով ճանաչելն է զԵրրորդութիւնն մի բնութիւն, եւ ապա գործով սիրել զնա. որպէս նախ ուսանիլն է եւ ապա առնել։ Իսկ սիրտ՝ զհոգին ասէ. որ ծածուկ է. եւ տեղիք խորհրդոց. եւ մի է. եւ կենդանութիւն մարմնոյն։ Նոյնպէս եւ անձն։ Եւ զօրութիւն է, զի զգայարանքս զօրութիւն է հոգւոյն եւ միտք։
       Իսկ որ ասէ. «Յամենայն սրտէ եւ յամենայն անձնէ» եւ այլն, կրկին տեսութիւնն։ Մին՝ զի հոգին եռամասնեայ է։ Այլ եւ զգայութիւնք եւ միտք եւ խորհուրդք. ասէ՝ ամենայն մասամբքն սիրեա զԱստուած։
       Եւ դարձեալ՝ հոգւովդ եւ բոլոր մարմնով եւ բոլոր մտօք սիրեա եւ ո՛չ մասամբ։ Դարձեալ՝ զերեք տեսակ սիրոյն ցուցանէ. մարմնով եւ հոգւով եւ մտօք սիրել զԱստուած։
       Զի մարմնովն է երկիւղական սէրն. ըստ այնմ. «Բեւեռեա յերկիւղ քո զմարմին իմ»։ Եւ հոգւով վարձկականն վասն խոստացեալ բարեացն։ Եւ մտօքն յօժարութեամբ սիրել եւ յորդիութիւն նորա ելանել։
       Է եւ այլ իմն տեսութիւն բանիս. զի կամի զպաշտօնս մեր որոշել ի կռոց զոհիցն. զի սուտանուն դիքն խնդրէին ուստերս եւ դստերս եւ արջառս եւ ոչխարս զոհել եւ սպանումն օտարաց։
       Իսկ ճշմարիտն Աստուած զայս ո՛չ խնդրէ. այլ երկիւղ խնդրէ ի տըղայոց որով խորշին ի չարէ. եւ սէր ի սրտէ փոխանակ անասնոց. եւ խաղաղութիւն առ ընկերս եւ օտարս. որպէս ասէ. «Իսրայէլ զի՞նչ խնդրէ ի քէն Տէր. այլ երկնչիլ ի նմանէ եւ սիրել զնա ի բոլոր անձնէ. եւ իրաւունք դատաստանի»։
       Դարձեալ՝ եւ այլ իմն է ի միտք բանիս որ ասէ. «Սիրեսցես յամենայն անձնէ քումմէ»։ Զի հին ժողովուրդն զանասունս մատուցանէր պատարագ ոչխար եւ արջառ եւ այլն։
       Իսկ մեզ նորոյս հրամայէ բանեղէնն մատուցանել որ է հոգի եւ մարմին եւ կամք. ըստ այնմ. «Զլսելիս հաստատեցեր ողջակէզ. եւ սիրտ սուրբ եւ հոգի խոնարհ զոր Աստուած ո՛չ արհամարհէ»։
       Վեցերորդ՝ միտք բանիս այս է, որ պարտ է կատարել սիրով սիրել զԱստուած։ Եւ է յատկութիւն կատարեալ սիրոյդ դ։ Առաջինն՝ նախ սիրել եւ առանց փոխարինաց։ Եւ երկրորդ՝ բոլոր սիրել եւ միշտ սիրել։ Զի որ յետոյ սիրէ եւ փոխարինօք եւ մասնաւոր եւ երբէք, անկատար սէր է եւ մարմնական։
       Եօթներորդ՝ սիրի Աստուած բոլորով սրտիւ, այսինքն անմոլար իմացմամբ։ Բոլոր անձամբ, այսինքն աններհակ կամօք։ Բոլոր մտօք, այսինքն անմոռաց յիշմամբ։
      
       Հարցում։
       Աստ զսէրն Աստուծոյ ասէ. զսէր ընկերին ո՞ւր ասէ որ ասաց փրկիչն. «Յայս բ պատուիրանս ամենայն օրէնք կախեալ կան»։
      
       Պատասխան։ Ղեւտացւոց հը գլուխն ասէ. «Սիրեսցես զընկեր քո իբրեւ զանձն քո»։